Ogień Badou

Mam dwanaście lat i czekam na śmierć. Dym ogniska drażni moje nozdrza, więc odwracam głowę od oślepiającego światła. Czuję drobinki piasku unoszone przez wiatr, które sprawiają, że trudno oddychać. Poprawiam końcówkę turbanu tak, aby zakrył całą twarz, pozostawiając tylko maleńką szparę dla oczu. Szepty Głosów Badou nasilają się. Chciałbym, żeby ten cały świat poszedł do diabła razem ze mną: szepty duchów, ognisko, oaza i paskudny piasek. Bądźcie przeklęte bezgraniczne wydmy, oceanie pyłu i nicości!

Wszystko jest nie tak, jak być powinno. Posłuszeństwo i szacunek, wpajane mi siłą od młodości, miały być bramą do normalnego życia, a tymczasem zostałem wygnany spośród własnego Goum.

Nigdy nie poznałem matki – zmarła w połogu. Kel Tamasheq uznali, że jestem wybrakowany, przeklęty. Bez kobiety do opieki byłem jak mysz, która zjada zapasy przeznaczone dla innych. Ojciec zajmował się kozami albo razem z innymi mężczyznami udawał się na Ghazw. Wtedy my, mali chłopcy, patrzyliśmy na nich z dumą, wyobrażając sobie, że kiedyś dosiądziemy ich koni i będziemy nosić ich broń. We śnie często widziałem, jak jadę na wysokim i smukłym koniu, tropiąc odległą karawanę, wiozącą kadzidła, cynamon i sól. Kiedy mężczyźni wyjeżdżali, każdy z nas zostawał ze swoją matką, a dla mnie był to początek upokorzeń. Wciąż tylko krzyki, bicie i jedzenie podawane na końcu. Dzieci wiedziały, że można mi bezkarnie dokuczać.

Pewnego razu, kiedy spędzaliśmy kilka dni w pobliżu oazy, byłem pod opieką ciotki. Mimo wielkiego brzucha krzątała się energicznie wokół paleniska i wciąż coś szykowała. Raz na jakiś czas krzyknęła na jednego ze swoich synów, którzy spędzali większość dnia na śledzeniu ruchu chmur i wykradaniu jedzenia z zapasów. Trzymałem się na uboczu, bo w moim przypadku interwencja ciotki skończyłaby się niechybnie kopniakiem. Nawet gdyby jakieś inne dziecko narozrabiało, a ja akurat stałbym w pobliżu, to bym oberwał. Jednak nie sposób się skutecznie ukryć w Goum, które liczy niespełna tuzin namiotów.

– Kemal, woda! – usłyszałem, po czy dostałem pustym bukłakiem prosto w głowę. Po chwili doleciał kolejny. I następny.

Zazwyczaj wysyła się wszystkich chłopców, bo woda dużo waży. Synowie ciotki tym razem byli zajęci – pilnowali kozy. Nie była to byle jaka koza: najbardziej leniwa i nieskora do ucieczki w całym Goum. Spędzała całe dnie śpiąc albo gapiąc się w ziemię. Najwyraźniej potrzebowała opieki aż dwóch chłopaków. Bez słowa udałem się nad wodę i napełniłem bukłaki. Mignął mi przed oczami dżin, który nawiedzał to miejsce. Odruchowo napiąłem wszystkie mięśnie i czekałem w skupieniu, ale nic się nie stało. Ulżyło mi, bo te duszki potrafią być niemiłe, szczególnie dla dzieci. Zamieniają wodę w piasek, sypią nim w oczy, wpychają do jeziorka. Pamiętając, że nie wolno mi ciągnąć pakunków po ziemi, włożyłem je na plecy, uginając się pod ciężarem. Kiedy wróciłem do ciotki, bez słowa wzięła jeden bukłak i pociągnęła haust. Na swój sposób było to pełne aprobaty podziękowanie – normalnie spodziewałbym się kopniaka. Odwróciłem się, żeby znowu usiąść gdzieś w oddali, kiedy usłyszałem przeraźliwy kaszel. Ciotka krztusiła się i pluła piaskiem na wszystkie strony. Zamiast słów z jej krtani wydobywały się jakieś niesprecyzowane jęki.

– Ykh… co ty… niewdzięczny psie…!

Podeszła do mnie i zdzieliła prosto w policzek. Zatoczyłem się i upadłem na piasek. Splunęła na mnie, wzięła głęboki wdech i jeszcze potężniejszy zamach. Biła mnie bardzo długo, nazywając niewdzięcznikiem i synem szakala. Nic nie dały próby wytłumaczenia, że to sprawka figlarnego dżina. Aż do powrotu ojca musiałem spać poza namiotem, cały pokryty siniakami.

Nie ma księżyca na niebie, więc noc jest bardzo ciemna. Niezliczone gwiazdy są jak odbicie bezgranicznego piasku Badou. Tu, na ziemi, tworzy fantazyjne wydmy, a tam, na sklepieniu, układa się w historię ludu Kel Tamasheq. Podobno tę samą historię opowiadają Głosy Badou, ale ich obecność mnie tylko denerwuje. Demony pustyni żerują w nocy i przyjdą po mnie, jak tylko wypali się ognisko, więc muszę o nie dbać aż do świtu. To moja jedyna nadzieja. Głosy, które dawniej fascynowały, teraz mówią o śmierci. Nigdy nie miałem okazji naprawdę żyć, dorosnąć. Przeklęte istnienie! Byłoby lepiej, gdybym umarł wraz z moją matką! Chwytam patyk, żeby cisnąć nim w kierunku okrutnych Głosów, ale szybko go puszczam z bólu. Wbiłem sobie odłamek drewna w rękę. Wyję z gniewu wyciągając drzazgę zębami. Pluję z całych sił w ogień. Przeklęty dżin, przeklęta ciotka, matka i wszystkie Głosy Badou!

Padam na ziemie bezsilny i łzy same płyną mi z oczu. Nie mogę powstrzymać szlochu. Płaczę w głos i widzę mojego ukochanego tatę. Widzę go tak samo, jak kilka dni temu, kiedy klęczałem przy jego zwłokach. Czuję zapach kóz i potu oraz dotyk, jak wtedy, kiedy mnie przytulał. W uszach słyszę ciepły i niski głos. On jeden mnie rozumiał i naprawdę kochał. Chyba nie do końca wiedział, jak trzeba się zajmować małym dzieckiem. On – wielki wojownik dumnego ludu Kel Tamasheq, miał nagle być delikatny i czuły jak kobieta? Ale wiem, że nikt inny nie okazywał mi tyle zrozumienia i cierpliwości. Tylko to pozwalało mi przeżyć okres Ghazw.

Początkowo, kiedy zachorował, myślałem, że wydobrzeje.

– Nie martw się Kemal, choroby przychodzą na ludzi, ale Pani Badou jest dobra. Nie pozwoli mi zostawić ciebie. To nic wielkiego – mówił.

Trzymałem się tych słów jak relikwii, kiedy coraz bardziej podupadał na zdrowiu. Po kilku dniach już wcale nie wstawał. Czuwałem przy nim każdej nocy, zmieniałem okłady i poiłem go. Świeca rzucała delikatne światło na jego spoconą twarz. Co jakiś czas stękał cicho i wykrzywiał się w grymasie. Zdziwiło mnie bardzo, kiedy przyszła noc inna niż poprzednie. Noc spokoju i pojednania. Nie pocił się, nie jęczał. Otworzył swoje oczy i wyszeptał:

– Czuję się lepiej Kemal. Dziękuję, że jesteś przy mnie – po czym zasnął.

Spał spokojnie i oddychał równo. Po raz pierwszy mogłem odpocząć. Czułem wielką ulgę i byłem wdzięczny Pani Badou.

Następnego dnia w południe zajmowałem się kozami. Ojciec zawsze z nimi rozmawiał, więc ja też relacjonowałem, co się dzieje z ich opiekunem. Kończyłem właśnie doić ostatnie zwierzę, kiedy zobaczyłem, że z mojego namiotu wyszła ciotka i usiadła na piasku. Podszedł do niej stryj i objął ją czule. Zamienili kilka zdań, po czym wszedł do namiotu. Chwilę później poszedł po kilku innych. Zdążyłem w tym czasie zabrać całe mleko i zamknąć kozy w zagrodzie. Pomyślałem sobie, że pewnie Ojciec obudził się i rozmawiał z ludźmi, więc chciałem czym prędzej przynieść mu trochę jedzenia. Kiedy byłem kilkanaście kroków od namiotu, zobaczyłem, jak wynoszą z namiotu długi przedmiot przykryty kocem. Ciotka spostrzegła mnie i ruszyła w moją stronę. Twarz miała mokrą do łez.

– Och Kemal, dziecko… – przytuliła mnie pierwszy raz w życiu, a ja stałem oniemiały. Nic nie rozumiałem.

Nic też nie czułem. Chciałem podbiec do mężczyzn i podnieść prześcieradło, ale straciłem przytomność i osunąłem się na piasek. Następne dni były koszmarem. Na zmianę płakałem i krzyczałem, a kiedy opadłem z sił, to potrafiłem długie godziny siedzieć bezczynnie i patrzeć na Badou. Kiedy Goum spakowali cały dobytek, aby ruszyć dalej, podszedł do mnie stryj i powiedział:

– Kemal, od dziś nie jesteś już Kel Tamasheq. Nie masz opiekuna, nie masz rodziny. Nie możesz z nami podróżować, bo jesteś obciążeniem w tym trudnym czasie. Dlatego zostaniesz tutaj jako wygnaniec. Pamiętaj o paleniu ognia, żeby odstraszyć demony Badou. Żegnaj.

To był wyrok śmierci. Wszyscy po prostu odjechali, a ja nie miałem nawet siły, aby się podnieść i zaprotestować. Siedziałem bez życia.

Zaledwie kilka godzin później dokładam kolejne polano do ognia. Głosy Badou są coraz bardziej dokuczliwe. Czuję chłód na plecach. Noc gęstnieje wokół mnie ale zaczynam się bać, że to nie tylko ciemność, ale duchy. Pustynia jest pełna stworzeń nie z tego świata. Z pozoru bezczynna i niezmienna, nieustanie trwa w swoim powolnym tańcu. Przysuwam się bliżej ognia i nagle coś łapie mnie za rękę. Otrząsam się przerażony i spoglądam za siebie, choć nikogo tam nie ma. Tylko Głosy są coraz głośniejsze. Coś porusza się na skraju pola widzenia. Może to tylko ogień? Boję się, boję coraz bardziej. Ściska mi serce z żalu i tęsknoty.

– Po prostu mnie zabijcie! – krzyczę w ciemność i wybucham płaczem.

Chowam twarz w dłonie i głośno rozpaczam. Słyszę jakieś dziwne szmery i syczenie, więc podnoszę wzrok. Ogień przede mną bucha i potężnieje przedziwnie. Jest stanowczo zbyt pokaźny, jak na możliwości kilku marnych drewienek, które trawi. Patrzę oniemiały, zapominając o płaczu. Kiedy płomienie są już wyższe ode mnie, dostrzegam w nich dziwną regularność. Na samym szczycie tworzy się kula, której nie zniekształca żaden podmuch wiatru. Boki wybrzuszają się w coś, co wygląda jak…. biodra? Nie potrafię powiedzieć, skąd w górnej kuli pojawiły się dwa węgielki, ani tym bardziej usta, które przemówiły do mnie.

– Kemal. Dziecko bez rodziców, na pastwę Badou wydane.

Kobiecy głos, który słyszę, jest ciepły i łagodny, choć jednocześnie stanowczy. Nie ma w nim za grosz surowej wrogości moich współplemieńców, którą karmiono mnie od dziecka. Przywodzi na myśl cierpliwe i ciepłe słowa ojca.

Trwam w ciszy, kompletnie oniemiały. Brak dźwięku jest tak przytłaczający, jak pustka kosmosu. Nagle zdaję sobie sprawę, że nigdy nie słyszałem, aby szepty pustyni umilkły, ale większym zaskoczeniem jest to, że po chwili odzywają się głośno, wyraźnie i wszystkie na raz.

– Nie powiesz nic Pani Badou? Złóż pokłon!

Nagle czuję, jakby ktoś mnie popchnął w stronę ogniska. Upadam na kolana i wspieram się rękami.

– Pani – szepczę.

– Kemal, czyś nie widział dziś w słońca górowaniu myszy i skorpiona?

Spoglądam na ogień. Teraz płomienie wyraźnie tworzą postać długowłosej kobiety. Wygląda poważnie i tajemniczo. Czuję strach, jakbym widział coś, czego nie powinienem nigdy zobaczyć. Zapewne umrę niedługo. Staram się obronić przed tym strasznym faktem, ale nic już nie mogę poradzić. Koniec walki. Jestem kompletnie bezsilny.

– Pani? – mówię przez łzy.

– Nie płacz Kemal. Badou nie jest twoją śmiercią i nie jest złem. Jest domem i lekiem. Ja sama jestem żywym ogniem, który oświetla drogę. Spójrz odważnie i powiedz: czyś nie widział dzisiaj w południe myszy i skorpiona?

– Widziałem – mówię.

– Co się wtedy stało?

Przypominam sobie całą sytuację. Mysz piła wodę i nie widziała skorpiona, który się zbliżał. Chciała po chwili wrócić do swojej nory, ale za nią był już drapieżnik. Stali nieruchomo, a potem…

– Skorpion pozostawił mysz w spokoju – mówię.

– Ta mysz to ty. Ten skorpion to obiecana przez Kel Tamasheq śmierć. Jam jest matką i opiekunką, dobrą dla swoich nierozumnych dzieci. Mój ogień ogrzewa, lecz nie parzy. Karmi, ale nie trawi. Wśród bezgranicznych piasków zguba i obłęd tym, którzy zostają sami. Wydmy są im grobem. W płomieniach moich dobro i odpoczynek. Powstań Kemal i odrzuć swój strach!

Nie panuję nad swoim ciałem, ale czuję w moim sercu dziwne ciepło. Boję się postaci, która stoi przede mną, ale przepełnia mnie też dziwna fascynacja względem niej. Czuję, że jakaś siła podnosi mnie z kolan i po chwili stoję o własnych siłach.

– Kemal, wejdź w moje płomienie i żyj.

Słońce południa atakowało niemiłosiernie swoimi płomieniami. Błękitny jeździec pojawił się na szczycie wydmy. Żar palił w nozdrza i koń był bardzo niespokojny. Z grzbietu swojego wierzchowca, Tuareg zobaczył w dole wytęsknioną oazę, której szukał od kilku godzin. Cmoknął kilkakrotnie na zwierzę, które zastrzygło uszami i ożywiło się na widok wody i palm, obiecujących orzeźwienie oraz wypoczynek. Przybysz zatrzymał konia i wytężył wzrok. Około sto kroków przed palmami dostrzegł resztki ogniska i pojedynczą postać, leżącą na piasku. Błękitny jeździec obnażył miecz i powoli podjechał do nieruchomego chłopca. Nieszczęśnik leżał twarzą w piasku. Tuareg zeskoczył z konia i podszedł do ciała. Kiedy je obrócił, zaklął w głos. Jeszcze kilka godzin temu chłopak żył. Wyglądał, jakby spał. Błękitny jeździec wiedział, czego szuka, odchylając powieki dziecka. Zobaczył tylko białe gałki, bez tęczówek i źrenic.

Tuaregowie mówią w takich sytuacjach, że pustynia zabrała mu duszę. Dołączył do demonów i Głosów Badou.