Bajeczka

 

Dawno temu. Gdzieś da­le­ko…

W małym strze­li­stym zamku, na kra­wę­dzi urwi­stej skar­py opa­da­ją­cej po­szar­pa­ny­mi ka­ska­da­mi wprost do roz­pie­nio­ne­go morza. Cięż­kie, okute że­la­zem drzwi i ma­syw­ne okien­ni­ce tłu­mią po­mruk morza i zło­wro­gi chi­chot mew trze­po­czą­cych w po­ry­wach wia­tru. Od­ci­na­ją wnę­trze ka­mien­nej bu­dow­li od ha­ła­su pie­nia­czej przy­ro­dy.

I po­zwa­la­ją, stwo­rzo­nym przez pło­mie­nie świec cie­niom trwać nie­ru­cho­mo, aż do ogar­ka ste­ary­ny, a sta­re­mu ze­ga­ro­wi na ko­min­ku tykać i wy­bi­jać go­dzi­ny w prze­świad­cze­niu, że nie czyni tego nada­rem­nie.

Ten zegar, za­byt­ko­wa, ale jakże pre­cy­zyj­na ma­szy­na, po­sta­wio­na w eks­po­no­wa­nym miej­scu, od­mie­rza­ła czas do­kład­nie i nie­za­wod­nie od wielu już lat.

A prze­cież po­zo­sta­łym w zamku miesz­kań­com nie za­le­ża­ło tak bar­dzo na cza­sie, który ob­cho­dził się z nimi wy­jąt­ko­wo ła­god­nie, lecz o dźwięcz­ny gong, prze­ni­ka­ją­cy do naj­od­le­glej­szych za­ka­mar­ków.

Nawet do ma­leń­kiej dziu­ry nie­opo­dal ko­min­ka, za­miesz­ka­łej przez dwu­na­stu kra­sna­li. Je­dy­nych obec­nie miesz­kań­ców opusz­czo­ne­go nie­daw­no przez ludzi za­mczy­ska. Ich pod­sta­wo­wym za­ję­ciem, dla któ­re­go zresz­tą po­wo­ła­no te ma­leń­kie stwo­rze­nia do życia, było na­krę­ca­nie ze­ga­ra przy po­mo­cy ma­chi­ny, spe­cjal­nie przez nie skon­stru­owa­nej.

Ro­bi­ły to co ty­dzień, in­stynk­tow­nie, tak jak dla zwie­rząt są czyn­no­ści dą­żą­ce do za­cho­wa­nia ga­tun­ku. Naj­pierw wspól­ny­mi si­ła­mi dwu­na­stu par rąk i za­pał­cza­nych dźwi­gni na­krę­ca­ją sprę­ży­nę od­po­wie­dzial­ną za od­mie­rza­nie czasu, a póź­niej drugą, która spra­wia­ła, że roz­le­gał się gong, tyle razy, ile wska­zów­ki po­ka­zy­wa­ły na cy­fer­bla­cie.

Oprócz na­krę­ca­nia ze­ga­ra i kon­ser­wo­wa­nia za­pał­cza­nej ma­chi­ny, pro­wa­dzi­ły życie po­zba­wio­ne trosk, ja­kich w życiu ludzi nie bra­ku­je. A do­dat­ko­wo w cza­sie ich byt­no­ści, na­peł­nia­ne były cza­sem sa­tys­fak­cją i dumą, gdy jakiś ludz­ki wiel­ko­lud cmok­nął nad ze­ga­rem dzi­wiąc się, że cho­dzi bez na­krę­ca­nia. Lub gdy usły­sza­ły dzie­cię­cy, pełny magii głos:

– O, to pew­nie kra­sno­lud­ki… 

Ale pew­ne­go dnia, ocze­ku­ją­cych po­wro­tu ludzi kra­sno­lud­ków do­tknę­ło nie­szczę­ście. Za­chwia­ło ono ich spo­ko­jem, ma­lucz­kim świa­tem i zmie­ni­ło go w po­nu­rą walkę o byt. Na­pa­wa­ło je to prze­ra­że­niem i bez­rad­no­ścią.

Otóż, pękła z ci­chym ję­kiem wy­słu­żo­na sprę­ży­na wie­ko­we­go ze­ga­ra. Ta, wpra­wia­ją­ca w ruch ma­leń­ki mło­te­czek spa­da­ją­cy na spi­żo­wy dzwo­nek.

W zamku na­sta­ła pełna smut­ku cisza, roz­pra­sza­na je­dy­nie przez jed­no­staj­ne ty­ka­nie.

Kra­sna­le ze­bra­ły się w swo­jej dziu­rze, aby na­ra­dzić się, co dalej po­cząć. Po burz­li­wej dys­ku­sji po­sta­no­wi­ły nie pod­da­wać się, mimo że na­pra­wa ze­ga­ra prze­ra­sta­ła ich moż­li­wo­ści. Zde­cy­do­wa­ły, że sami będą wy­bi­jać go­dzi­ny małym,  że­la­znym gwózd­kiem wy­dłu­ba­nym ze ścia­ny. W dro­dze lo­so­wa­nia wy­bra­no kto, za jaką go­dzi­nę jest od­po­wie­dzial­ny. Otwo­rzy­ły tylną klapę ze­ga­ra, wy­ja­śni­ły osta­tecz­nie jak wy­glą­dać mają zmia­ny i znów przez jakiś czas było jak daw­niej.

Ale tylko po­zor­nie. Okres ten, wy­peł­nio­ny cięż­ką pracą i sta­łym na­pię­ciem, zwią­za­nym z pil­no­wa­niem swo­jej ko­lej­ki, do­pro­wa­dził do po­dzia­łów wśród nich.

Za­zna­ły cze­goś, co prze­cież nie dla kra­sno­lud­ków jest prze­zna­czo­ne. Nie­sna­ski, ukry­te żale i po­czu­cie krzyw­dy. Po raz pierw­szy zdały sobie spra­wę z nie­spra­wie­dli­wo­ści losu. Bo jakże ina­czej to na­zwać, gdy na przy­kład kra­snal, który wy­lo­so­wał go­dzi­nę pierw­szą, sło­wem pierw­szy, mu­siał za­mach­nąć się gwoź­dziem tylko dwa razy na dobę, pod­czas gdy kra­snal dwu­na­sty, aż dwa­dzie­ścia czte­ry razy i z każ­dym dniem czuł się coraz bar­dziej po­krzyw­dzo­ny, znie­chę­co­ny i zwy­czaj­nie zmę­czo­ny.

 Krzyw­dzą­cy, ślepy los spo­wo­do­wał utwo­rze­nie się trzech grup, po­mię­dzy któ­ry­mi na­ra­sta­ły an­ta­go­ni­zmy.

Grupa Pierw­sza twar­do bro­ni­ła swych in­te­re­sów. Skła­da­ła się z czte­rech pierw­szych, naj­mniej za­pra­co­wa­nych kra­sna­li.

Kra­sna­le: piąty, szó­sty i siód­my, two­rzą­ce Grupę Środ­ko­wą, cze­ka­ły na roz­wój wy­pad­ków, nie dając się po­rwać żad­ne­mu ze zwal­cza­ją­cych się ugru­po­wań.

Wresz­cie, Grupa Trze­cia, od ósme­go kra­sna­la do dwu­na­ste­go, upar­cie dą­ży­ła do zmia­ny obec­ne­go sys­te­mu.

I zmia­na ta w końcu na­stą­pi­ła z ini­cja­ty­wy szó­ste­go. Za­pro­po­no­wał i nie bez kło­po­tów wpro­wa­dził w życie tak zwaną za­sa­dę ro­ta­cji. Po­le­ga­ła ona na tym, że dajmy na to kra­snal siód­my, na­stęp­ne­go dnia miał pil­no­wać go­dzi­ny ósmej. Ten od­po­wie­dzial­ny za go­dzi­nę ósmą, dru­gie­go dnia sta­wał się kra­sna­lem dzie­wią­tym i tak dalej i tak dalej.

 By­ło­by to nawet spra­wie­dli­we i mądre, gdyby nie pewna nie­do­sko­na­łość kra­sno­lud­ków.

Ob­ja­wia­ła się ona już w pierw­szym dniu obo­wią­zy­wa­nia za­sa­dy ro­ta­cji. A wy­ni­ka­ła z tego, że kra­sno­lud­ki, ma­lucz­kie stwo­rzon­ka, mają rów­nie ma­lucz­ką pa­mięć. My­li­ły im się go­dzi­ny i pory dnia. Za­po­mi­na­ły o swo­jej ko­lej­ce, sło­wem po­gu­bi­ły się.

Ale być może by­ło­by to jesz­cze do wy­pra­co­wa­nia, gdyby nie­któ­re nie za­czę­ły swej ułom­no­ści świa­do­mie wy­ko­rzy­sty­wać. Mno­ży­ły się oszu­stwa i oszczer­stwa. Po­wstał zmyśl­ny sys­tem kar i na­gród. A roz­po­rzą­dza­li nim, rzecz jasna, naj­więk­si kom­bi­na­to­rzy. Snu­ją­ce in­try­gi, naj­mniej za­an­ga­żo­wa­ne w pracę kra­sna­le. Za to ła­ska­we dla świad­ków ich su­mien­nej pracy i szcze­rych in­ten­cji, a su­ro­wi i bez­względ­ni dla całej resz­ty. Per­ma­nent­nie wy­ko­rzy­sty­wa­nej i sko­ło­wa­cia­łej.

Wśród tej licz­niej­szej grupy prze­mę­czo­nych kra­sna­li rosło po­czu­cie ab­sur­du. Bar­dzo szyb­ko na­uczy­ły się roz­szy­fro­wy­wać bred­nie o wspól­nej kra­sno­lud­ko­wej spra­wie. I nie wia­do­mo czy nie do­szło­by w końcu do roz­nie­ce­nia walki kra­sno­lud­ko­bój­czej przez skraj­nie zde­ter­mi­no­wa­nych kra­sna­li. Naj­le­piej do­strze­ga­ją­cych jak ich życie różni się od bajki, dla któ­rej prze­cież zo­sta­ły stwo­rzo­ne, gdyby nie…sta­nął zegar.

Mu­sia­ło tak się stać, po­nie­waż jedne, chro­nicz­nie zmę­czo­ne i znu­żo­ne nie miały czasu ani sił na kon­ser­wa­cję ma­chi­ny za­pał­cza­nej i na­krę­ca­nie ze­ga­ra, a dru­gie uwi­kła­ne w cią­głe in­try­gi, brnąc z mo­zo­łem w kie­run­ku ab­so­lut­ne­go ar­te­fak­tu za­po­mnia­ły o rze­czy naj­waż­niej­szej. Nagła kon­ster­na­cja za­trzy­ma­ła je­dy­ny w swoim ro­dza­ju akt de­mo­lo­wa­nia bajki.

Chwi­la, po­trzeb­na na opad­nię­cie kra­sno­lud­czych rąk dawno już mi­nę­ła, gdy na zmur­sza­łe pu­deł­ko od za­pa­łek wgra­mo­lił się, nie­rzu­ca­ją­cy się dotąd w oczy kra­snal w przy­bru­dzo­nej ró­żo­wej cza­pecz­ce z po­strzę­pio­nym, nie­gdyś błę­kit­nym pom­po­ni­kiem. Pod­niósł rącz­ki do góry, pro­sząc o ciszę.

– Czas za­koń­czyć tę bajkę. – prze­mó­wił ci­chym gło­sem – Gdy zamek był za­miesz­ka­ny przez ludzi, nasze ist­nie­nie i to co ro­bi­li­śmy miało sens. Na­pa­wa­ły nas dumą i ra­do­ścią ozna­ki nie­do­wie­rza­nia i zdzi­wie­nia, kiedy oka­zy­wa­ło się, że zegar jest już na­krę­co­ny, mimo, iż nikt z ludzi nie pa­mię­tał jak to się stało. I szep­ty pełne magii:

– O, to pew­nie kra­sno­lud­ki…

Albo duże i go­re­ją­ce jak słoń­ce oczy dzie­ci, kiedy się o nas opo­wia­da­ło. Czy pa­mię­ta­cie to jesz­cze? Nie­ste­ty. Nikt nie powie już: 

– O, to pew­nie kra­sno­lud­ki.

Nikt nie sta­nie nad ze­ga­rem dra­piąc się w za­kło­po­ta­niu po gło­wie. Gong ze­ga­ra nie wy­wa­bi już uśmie­chu ze smut­nych, ludz­kich masek. A prze­cież je­ste­śmy po to, żeby robić nie­spo­dzian­ki. Aby przy­po­mi­nać lu­dziom, że nie są sami. Kogo my teraz ob­cho­dzi­my? Kim są lu­dzie bez kra­sno­lud­ków, a kra­sno­lud­ki bez ludzi? Pytam zatem, czy jest sens aby­śmy nadal trwa­li wy­pa­cza­jąc bajkę do gra­nic czar­ne­go hu­mo­ru?

Mam za­miar prze­rwać ten kosz­mar… I uczy­nię to za chwi­lę. Zro­bię coś, co w świe­cie bajek jest teo­re­tycz­nie nie­moż­li­we. Czyn roz­pa­czy, który zaraz wam za­de­mon­stru­ję po­trzą­śnie twór­cą bajek i otwo­rzy mu oczy na to, co się tu dzie­je. Musi on zro­zu­mieć, że stało się nie­szczę­ście, że naj­zwy­czaj­niej w świe­cie nie da­je­my sobie rady z tą bajką. Uwa­żaj­cie więc!

Kra­snal ze­sko­czył z pu­deł­ka i za­czął wdra­py­wać się na zegar po jego pół­noc­nej ścia­nie. Gdy za­sa­pa­ny sta­nął na szczy­cie omiótł wzro­kiem za­dar­te głów­ki swych to­wa­rzy­szy nie­do­li i nie zwle­ka­jąc rzu­cił się w dół.

Na oczach je­de­na­stu oszo­ło­mio­nych kra­sno­lud­ków, ma­leń­ki ko­lo­ro­wy tłu­mo­czek roz­trza­skał się u ich stóp. Z za­la­nej krwią głów­ki kra­sno­lud­ka zsu­nę­ła się po raz pierw­szy chyba, jego przy­bru­dzo­na, ró­żo­wa cza­pecz­ka z po­strzę­pio­nym, nie­gdyś błę­kit­nym pom­po­ni­kiem.

Ale to jesz­cze nie ko­niec bajki. Stało się jak ów kra­snal prze­po­wie­dział. Trzask jego ła­mią­cych się ko­ste­czek roz­legł się wy­star­cza­ją­co gło­śno, by do­trzeć gdzieś, do kogoś, kto two­rzy bajki.

Gdy pojął, co się stało, otwo­rzył oczy, po­dra­pał się po ły­si­nie i szep­nął:

– O, to pew­nie kra­sno­lu­dek.

Nie, nie, to tylko kiep­ski żart. Tak na­praw­dę po­wsta­ła nowa bajka. Lep­sza. W któ­rej dwu­na­stu kra­sno­lud­ków miało wy­gum­ko­wa­ne ro­zum­ki. Tak, by nie pa­mię­tać, że przez mo­ment było ich tylko je­de­na­stu.

Za to wszyst­kie ob­da­rzo­ne zo­sta­ły wy­bor­nym i nie­za­wod­nym lę­kiem wy­so­ko­ści.