Syn Wschodzącego Słońca

I nadszedł wreszcie ten dzień, kiedy Ortus, Pan Wchodzącego Słońca, miał po raz kolejny wskazać dziecko spośród dwustu, zaproponowanych przez Niebo, a będących jeszcze w łonach matek. Ku zdumieniu innych bóstw, jego dłoń pokazała syna ubogich rolników, pracujących na polach ryżowych wyspy Honsiu. Sejsaku, bo takie imię miało nosić dziecko, został zatem wybrańcem, któremu dane było dokonać w przyszłości rzeczy wielkich i zapisać na kartach historii imię swoje oraz nowego, boskiego ojca.

Chłopiec przyszedł na świat 9 listopada 1876 roku w niewielkiej wiosce Inawasziro. Jak nakazuje tradycja, Ortus pozostawił go po opieką rodziny i odszedł do Świata Bogów, aby powrócić za lat kilkanaście, gdy Sejsaku uzyska pełnoletność. Ze swych sług wybrał dwoje, aby nieustannie czuwali nad nim. Odtąd więc także dwa dobre, skrzydlate duchy, czerwony Flos i błękitna Lakrima, towarzyszyły wybrańcowi.

Jednakże zły Wesper, Duch Zstępującej Nocy, nie chciał pozwolić, aby przybrany syn Ortusa rósł w zdrowiu, więc knuł ciągle przeciw niemu, atakował znienacka, a to próbując zadusić maleństwo podczas snu, a to starając się zrzucić ze schodów czy z okna. Skrzydlaci opiekunowie stawiali czoła tym napaściom, niewidzialni dla śmiertelników, zawsze czujni i skupieni na powierzonej im misji.

Wtedy zezłoszczony Wesper przygotował podstępną zasadzkę celem zgładzenia chłopca. Gdy Sejsaku miał niecałe dwa lata, zły duch ukrył się w podłogowym japońskim kominku, zwanym „irori” i czekał sposobnej chwili. Matka chłopca, jak co dzień, udała się na pole do pracy, pozostawiając synka tym razem pod opieką jedynie głuchej, niedowidzącej babci i czteroletniej siostry.

To wystarczyło nienawistnemu Duchowi Zstępującej Nocy. Począł wzywać małego Sejsaku do wnętrza paleniska, pokazywać mu błyskotki, mamić słodkimi śpiewami. Czaił się i czekał, licząc na zwabienie chłopczyka i jego śmierć w męczarniach. Tym razem skrzydlaci opiekunowie byli bezradni, gdyż Wesper opanował myśli oraz wszystkie zmysły dwulatka. Dziecko, nieświadome zagrożenia, wpadło do rozpalonego kominka. Zniedołężniała babcia bezskutecznie próbowała mu pomóc, starając się jednocześnie ochraniać czteroletnią wnuczkę przed tym samym losem.

Błyskawicznie pojawił się Ortus, wezwany przez Flosa i Lakrimę.

– Precz, przeklęty łotrze! – wrzasnął Pan Wschodzącego Słońca, uderzając złotą laską po łbie złego ducha.

– Pomyliłeś się, Ortusie, wybierając tego chłopca, he, he, he! – rechotał z satysfakcją Wesper, kuląc się w kominku i trzymając rączkę krzyczącego Sejsaku.

– Daj mu spokój! Ja nigdy się nie mylę!

– Przecież to dziecię ubogich, tępych rolników! Ono nie przyniesie ci sławy ani splendoru!

– Milcz! Dokonałem już wyboru.

– Lecz był błędny, zrozum wreszcie.

– To jest mój przybrany syn i tak pozostanie! Osiągnie więcej, niźli ci się zdaje! Nie pozwolę go zabić!

– Kaleki nie przyda się nawet rodzinie.

– To się okaże! Precz, powiedziałem!

Zły duch zniknął.

Ortus otworzył podmuchem wiatru wszystkie okna i drzwi domostwa, spoglądając z troską na poranione dziecko, do którego nie był w stanie dotrzeć z uwagi na ogień (bo tego nie mógł dotykać). Wrzaski oparzonego chłopca dotarły do matki, Sziki, która przybiegła z pola i czym prędzej wyciągnęła synka, płacząc wniebogłosy.

– Co ja nieszczęsna uczyniłam! O, bogowie, pomóżcie! Błagam! W naszej wiosce nie ma lekarza! Niech mój synek przeżyje, błagam! Uczynię wszystko! Skoro nawet pozostanie kalekim po tym wypadku, poślę go do szkół, by się kształcił i zdobywał wiedzę! Przysięgam wam! Tylko błagam, niech nie umiera!

Dziecko było dotkliwie poparzone, a stawy lewej dłoni przywarły do siebie, straszliwie deformując obolałą rączkę. Kciuk był teraz całkowicie zespolony z nadgarstkiem.

Na rozkaz Ortusa i za zezwoleniem Świata Bogów, Flos i Lakrima błyskawicznie przemienili się w wędrownych sprzedawców, ofiarując zrozpaczonej Sziki zaczarowane maści i zioła, które stopniowo pozwoliły uleczyć rozległe rany chłopca.

Modlitwy zrozpaczonej matki i wstawienie się Ortusa zostały wysłuchane w Świecie Bogów. Chłopiec miał przeżyć ten straszliwy wypadek.

Sziki, ciągle wyrzucając sobie zaniedbanie synka, mimo ciężkiego położenia całej rodziny i braku rąk do pracy, dotrzymała obietnicy. Sejsaku w wieku siedmiu lat rozpoczął naukę w szkole podstawowej.

 

Bóg Ortus martwił się jednak o syna, dlatego przybrał postać nauczyciela i opiekuna, Sake Kobajasziego. Odtąd starał się być przy chłopcu zawsze, pomagając także jego rodzinie, zaś dwoje skrzydlatych służących odesłał do innych powinności. Wyłożył olbrzymią kwotę, dzięki której młodemu Sejsaku zoperowano lewą dłoń i chłopak odzyskał w niej siedemdziesiąt procent sprawności. Pod wrażeniem zdumiewających osiągnięć medycyny, młodzieniec zdecydował się wtedy studiować ten kierunek, dzięki czemu już w wieku dwudziestu lat został lekarzem.

Latem 1898 roku przeczytał powieść ”Portrety współczesnych studentów”, w której jego imiennik, noszący podobne nazwisko (Seisaku Nonoguchi), obiecujący student medycyny, tak samo, jak i on, stawał się coraz bardziej niemoralny, popadając w alkoholizm i oddając rozpuście, co ostatecznie doprowadziło do tragedii. Wstrząśnięty tym Sejsaku uznał to za znak, pochodzący wprost ze Świata Bogów, zdecydował zmienić swoje imię na Hidejo i porzucić dotychczasowe, hulaszcze życie.

Wespera denerwowały sukcesy młodzieńca. Nie potrafił przeboleć, że nie udało się zamordować go w domowym kominku. Teraz opracował nowy, niecny plan, aby zniszczyć mu karierę.

Oto bowiem, kiedy tylko lekarz Hidejo Noguczi zjawiał się w szpitalu, zły duch szeptał do ucha wszystkim: pielęgniarkom, lekarzom, a – nade wszystko – pacjentom:

– Brr, ale on ma dłoń!

– Ble, obrzydliwa ta jego ręka!

– Bogowie, ależ dziwoląg tu pracuje!

– Co za wstrętna pokraka z tego Nogucziego!

– Jak lekarz może operować takim kikutem?!

– Jeszcze gotów zarazę przenieść swoją dłonią!

– Tfu! Odrażający widok!

– Jego makabryczna ręka jest niebezpieczna!

– Czy to aby na pewno nie jest zaraźliwe?

– Lepiej, jeśli leczy ktoś inny, nie on!

– Nie chcę dłużej przyglądać się takiej ręce!

I rzeczywiście, Zły osiągnął zamierzony skutek. Lekarze i pielęgniarki odmawiali współpracy, pacjenci nie chcieli być leczeni przez ambitnego, lecz kalekiego Nogucziego, a Duch Nadchodzącej Nocy zacierał ręce z radości.

– Nie dam rady, muszę się poddać! – szeptał teraz z kolei do ucha zdolnemu lekarzowi Wesper, licząc na załamanie i popełnienie samobójstwa. – Tyle lat poświęcenia i wszystko na próżno. Najpierw izolowano mnie na uczelni, gdyż pochodziłem z rodziny chłopskiej, a teraz znowu moja ręka budzi odrazę u pacjentów oraz personelu medycznego szpitala. Trzeba mi zakończyć to nędzne życie, bo nic innego nie pozostało…

– Milcz! – zagrzmiał nagle Pan Wschodzącego Słońca, pojawiając się obok i odtrącając Złego. – Idź gnębić innych, mojemu synowi daj spokój!

– Zawsze nachodziłem twoich wybrańców, temu też nie odpuszczę! I kolejnym, których wskażesz w przyszłości. Takie już moje zadanie, Ortusie.

– Ja natomiast, jak zwykle, będę cierpliwie odpierał te ataki, z góry skazane na sromotną klęskę.

– Na klęskę? Udajesz, czy faktycznie nie widzisz? Ten wybór był omyłką. Spójrz tylko na owego kalekę. Już go wyrzucono z tylu szpitali, odmówiono współpracy, nie znajdzie w kraju miejsca dla siebie – zarechotał Wesper.

– Mylisz się. I ja znowu twoje niecne knowania przekuję w jego spektakularny sukces!

– Nie rozbawiaj mnie! Jaki sukces? Japonia go izoluje, czy tego nie dostrzegasz, Ortusie?!

– Łżesz, nikczemniku! Japonia przez wieki będzie czcić jego imię! Obsypie najwyższymi orderami, stworzy muzeum, postawi mu pomniki i umieści podobiznę na banknocie, oddając hołd, niczym cesarzowi. A ty gryźć będziesz swe szponiska z bezsilnej wściekłości!

– Bredzisz!

– Nie, podły duchu! Jednakże, i tak, na złość tobie, wykorzystam obecną sposobność, aby Hidejo poszerzył swoją wiedzę i dostąpił jeszcze większych zaszczytów.

– Nie pozwolę ci na to!

– Ty? – Ortus spojrzał z szyderczym uśmiechem na czarnego Wespera. – Ty możesz co najwyżej krzyczeć z bezsilności. Zabiorę go do siebie wyłącznie wtedy, kiedy sam o tym zadecyduję i kiedy go powiadomię. Ten czas dopiero nastanie. A teraz właśnie wysyłam mojego syna wprost do Ameryki!

W grudniu 1900 roku na pokładzie statku młody Hidejo Noguczi odpłynął zatem z Jokohamy do Stanów Zjednoczonych. Rozpoczął tam pracę w instytucie badawczym, dokonując przez kolejne lata istotnych odkryć w dziedzinie medycyny. Błyskawiczna kariera uzdolnionego lekarza japońskiego zaowocowała prestiżowymi odznaczeniami, a nawet kilkukrotnymi nominacjami do Nagrody Nobla.

Hidejo Noguczi przez lata prowadził żmudne, zakrojone na szeroką skalę badania nad jadem węży, a także krętkami kiły, chorobami tropikalnymi, jaglicą, polio i wścieklizną.

Opublikował kilkaset artykułów naukowych, prowadził wykłady nawet w Europie, dzięki niemu bakteriologia zmieniła swój obszar działania, wykraczając zdecydowanie poza dotychczas przyjęte ramy i wspomagając między innymi psychiatrię.

Był tytanem pracy, mógł całymi tygodniami nie spać, wykonując bez wytchnienia badania i, jednocześnie, wyniszczając tym zbyt szybko organizm. Laboratorium tak naprawdę istniało już nawet w jego domu, na co przymykała oko ukochana żona, poślubiona w 1912 roku w tajemnicy nawet przed najbliższymi, Amerykanka Mary Dardis.

Lubiła mu czytać, gdy pracował. Pytała wtedy:

– Chcesz, to poczytam ci „do mikroskopu”, dobrze? Wolisz dziś Szekspira, Tołstoja, czy może…

– Dziś Szekspir – odpowiadał z uśmiechem.

Oprócz prac badawczych interesował się malarstwem, fotografią, mówił biegle po japońsku i angielsku, ale znał także język niemiecki, hiszpański, duński, holenderski, francuski i mandaryński. Badania prowadził na terenie obu Ameryk, Afryki i Azji.

A dumny Ortus spoglądał z oddali na jego talent oraz sukcesy i cieszył się z bezsilnej wściekłości Ducha Nadchodzącej Nocy.

W 1915 roku Hidejo otrzymał w Japonii odznaczenie, sławiące jego boskiego ojca, Order Wschodzącego Słońca, a także Nagrodę Cesarską. Bóg Ortus dopiął swego.

 

Podczas pobytu w Afryce w maju 1928 roku Noguczi zaraził się badaną tam żółtą febrą.

– Synu, już czas – powiedział wtedy Pan Wschodzącego Słońca, ukazując mu się po raz pierwszy w prawdziwej postaci nie we śnie, lecz na jawie. – Dokonałeś wielu wspaniałych odkryć, przyczyniając się tym do uratowania rzeszy chorych. Uczyniłeś tak wiele dobrego, zapisałeś się w historii świata, upamiętniłeś także moje imię. Wypełniło się twoje przeznaczenie.

– Lecz chciałbym jeszcze. Mam tyle zaplanowanych zadań, celów, badań laboratoryjnych, prac… Nie mogę tego tak po prostu zostawić. Oni mnie potrzebują.

– Już oddałeś im zbyt wiele. Każde poświęcenie ma granice. Trzeba odpocząć.

– Nie znam tego słowa. Nie potrafię odpoczywać.

– Najwyższy czas się nauczyć.

– Czy nie mógłbym po prostu położyć się i zasnąć? A potem wstać i pracować dalej?

– Tym razem już nie, synu…

– Dlaczego?

– Bo organizm nie potrafi tego wytrzymać. To dla niego stanowczo za wiele.

– Ale ja dam radę, znam siebie, potrafię. Wiem, że potrafię… – próbował jeszcze oponować.

– Nie zdołasz. Żaden organizm by nie zdołał.

– Nie rozumiem – odparł zdumiony naukowiec.

– Wkrótce zrozumiesz – stwierdził z uśmiechem bóg i zamknął oczy syna, całując go w czoło, po czym obaj zniknęli, odchodząc do Nieba.

A imię Hidejo Nogucziego, kalekiego geniusza z ubogiej rodziny japońskich rolników, stało się symbolem niezłomnej walki o to, co należne, za wszelką cenę i pomimo wszystko.

 

Na zdjęciu: słynny bakteriolog z matką Sziki; Wikipedia