Chłopcy

I

 

Franek poprawił ciężki plecak i zerknął na niebo. Księżyc świecił jeszcze jasno, jednak w oddali, ponad wyszczerbionymi zębami wieżowców, ciemniały już chmury, bezgłośnie rozświetlane zygzakami błyskawic. Trzeba było się spieszyć.

Ruszył ulicą naprzód, a butelki wody zabulgotały za jego plecami. Szedł ostrożnie, omijając każdą szczelinę w pokruszonym asfalcie i każde najeżone szkłem gruzowisko. Wiedział, że jeden fałszywy krok mógł skończyć się zainfekowaną raną, a lekarstwa kosztowały przecież fortunę.

Pospiesznie przebiegał kolejne przecznice i mijał ziejące chłodem bramy, aż w końcu masywne kamienice rozstąpiły się, odsłaniając rozległy plac. Kiedyś musiał tu być miejski park, ale lata zaniedbań zamieniły go w splątaną, dziką gęstwinę.

Chłopiec zatrzymał się, niepewny, czy wyjść na otwartą przestrzeń i spojrzał ponownie w niebo. Burzowe chmury kłębiły się jak wcześniej, lecz na ich tle zarysowało się coś dziwnego. Niewielkie, czerwone światełko wyłoniło się z szarości i z oszałamiającą prędkością pomknęło w stronę miasta. Wkrótce zawisło nad śródmieściem, przeleciało niebezpiecznie blisko jednego z wieżowców i obniżając lot, poszybowało nad dachami kamienic.

Ciszę nocy rozdarł warkot silnika, gdy pilot podjął ostatnią, desperacką próbę poderwania maszyny, lecz na próżno. Dron z głośnym chrzęstem otarł się o dach jednego z budynków, zrzucając deszcz dachówek, po czym odbił się, stoczył i runął w gęstwinę, nie dalej niż sto metrów od przerażonego Franka.

Minęła długa chwila, zanim chłopiec doszedł do siebie i z trudem podniósł się z mokrej ziemi. W uszach dzwoniło mu jeszcze, serce waliło jak młotem. Wiedział jednak, że nie ma czasu do stracenia. Statek powietrzny był łakomym kąskiem, a w okolicy wkrótce zaroi się od zbieraczy.

Spojrzał przez ramię na wrak. Maszyna leżała na wpół zagrzebana, a jej śmigła były połamane i pogięte. Jednak mimo zniszczeń, na boku odrapanego kadłuba rysowała się wyraźna szczelina drzwi.

Zrobił kilka kroków w stronę ulicy, po czym zatrzymał się i zagryzł wargi. Odwrócił się z wahaniem. W pobliżu nadal nikogo nie było, nie dochodził też żaden dźwięk, tylko w oddali narastał cichy szum wiatru. Nagle na twarzy poczuł kroplę deszczu – wyrwało go to z odrętwienia.

Ruszył w stronę wraku. Gdy był już obok, chwycił za krawędź drzwi i szarpnął. Klapa ustąpiła z głośnym skrzypieniem.

Dwuosobowa kabina była ciasna i pozbawiona sterów – ktokolwiek pilotował maszynę, nie robił tego z jej wnętrza. Lampy sufitowe wciąż się paliły, oświetlając żółtym blaskiem popękane monitory i potrzaskaną tapicerkę.

Na fotelu pasażera, mocno przypięty pasem bezpieczeństwa, siedział nastoletni chłopiec – na oko niewiele starszy od Franka. Pod czupryną jasnych włosów jego twarz była blada, oczy miał przymknięte, a oddech ciężki i chrapliwy.

Franek rozejrzał się uważnie po kabinie i zdecydowanym ruchem zerwał przymocowaną do ściany apteczkę. Wcisnął białe pudełko do bocznej kieszeni plecaka.

– Pomóż mi – zabrzmiał zduszony głos.

Jasnowłosy chłopiec patrzył teraz prosto na niego. Franek zawahał się na moment. W końcu sięgnął do pasa, wyjął myśliwski nóż i nachylił się nad fotelem. Ciął i szarpał przez długie sekundy, aż włókno w końcu ustąpiło, a starszy chłopiec odetchnął głęboko. Franek natychmiast pociągnął go za rękę i zmusił do wyjścia na zewnątrz.

– Wynośmy się stąd. Migiem – syknął.

Pobiegli w stronę ulicy. Byli już niemal między pierwszymi budynkami, gdy z tyłu dobiegły ich podniesione głosy, a asfalt u stóp omiotły strumienie światła. Ktoś krzyknął i huknął strzał.

Nagle po prawej stronie zamajaczyła pusta przestrzeń i Franek błyskawicznie podjął decyzję. Szarpnął towarzysza za ramię i wpadli do bramy. Ich kroki zadudniły echem w wąskim tunelu i nagle znaleźli się na małym podwórzu. Dalszą drogę zagrodziły blaszane drzwi. Franek szarpnął klamkę, ale ta została mu w dłoni – mocujące ją śruby dawno już przerdzewiały.

Rozejrzeli się gorączkowo. Wokół piętrzyły się sterty śmieci, a pod ścianą stały rzędem zardzewiałe metalowe kubły. Za ich plecami znów błysnęły światła. Byli w pułapce.

– Studzienka! – krzyknął starszy chłopiec, wskazując palcem.

Rzeczywiście, tuż pod ich nogami, w bladym świetle księżyca, rysowała się jej rdzawa pokrywa. Franek kucnął, wcisnął chude palce między beton a krawędź metalu i szarpnął z całej siły. Wieko nie poruszyło się nawet o milimetr.

– Podważ! – rzucił jego towarzysz i podniósł z ziemi metalowy pręt.

Franek wyrwał mu go i wepchnął w szczelinę. Naparł całym ciałem. Pokrywa w końcu drgnęła, oderwana od skorodowanej ramy.

Kucnęli po obu stronach i natężając wszystkie siły, przesunęli ją w bok. Z wnętrza buchnęła wilgoć i stęchlizna.

– Idź pierwszy – wydyszał Franek, wskazując otwór.

Sam kucnął i wpatrzył się w bramę. Deszcz padał coraz mocniej, bębniąc o metalowe kubły i mocząc mu włosy.

Nagle ostry strumień światła rozświetlił ceglaną ścianę, zaledwie kilka kroków od niego. Ogarnięty paniką Franek zerwał się i pospiesznie wcisnął do otworu, chwytając się śliskich szczebli drabiny.

Starszy chłopiec czekał już na dole. Szyb był wąski i bardzo ciemny, a jego dnem płynął strumień brudnej wody. Wiedzieli, że nie mogą tu zostać, więc ruszyli naprzód, czepiając się kurczowo oślizłych ścian. Wkrótce ich buty całkowicie przemokły. Szczękając zębami, mijali kolejne studzienki, z których coraz silniejsze strumienie deszczówki zalewały szyb, utrudniając im marsz. Szum przybierał na sile i wkrótce nie słyszeli już siebie nawzajem.

Musieli się wydostać. Nagle Franek zatrzymał się i wskazał w górę. Właz na końcu pionowego tunelu wydawał się tutaj pęknięty i słabszy niż inne. Starszy chłopiec zrozumiał bez słów. Chwycił drabinę i podciągnął się, walcząc z wodospadem spadającym z góry. Wkrótce był na szczycie. Zaparł się plecami i pchnął. Pokrywa ustąpiła.

Franek wspiął się za nim. Przemoczony plecak ciągnął go jednak w dół, a oczy mętniały ze zmęczenia. Był już pół metra od otworu, gdy poślizgnął się i uderzył głową o szczebel drabiny. Zachwiał się i poczuł, że spada, kiedy nagle ktoś chwycił go mocno za rękaw bluzy.

Odzyskawszy równowagę, wspiął się jeszcze o jeden, potem drugi szczebel, aż wreszcie przecisnął się przez właz i upadł na mokry asfalt. Cudowne uczucie ulgi zalało go niepowstrzymaną falą i wybuchnął histerycznym śmiechem, kaszląc i łapczywie wdychając chłodne, nocne powietrze.

 

II

 

Słońce wisiało jeszcze nisko na niebie, ale żar stawał się już powoli nie do zniesienia. Miasto w dole błyszczało tysiącem kałuż, lecz tu, wysoko, było już całkowicie sucho. Chłopcy leżeli na płaskim dachu, kryjąc się przed skwarem w cieniu komina, a wokół nich pordzewiałe anteny rzucały splątaną siatkę cieni. Panował poranny harmider. Kamienne gzymsy były niemal całkowicie pokryte ptasimi gniazdami, a gruchanie gołębi i trzepot skrzydeł rozbrzmiewały nieustannie.

Rozwiesili swoje mokre ubrania wśród kabli i drutów antenowych. Plecak Franka wisiał tam również, ale jego zawartość ułożono starannie na posadzce obok klapy dachowej. Były tam wszystkie jego najcenniejsze skarby: niewielka piramida konserw mięsnych, latarka na dynamo, nóż myśliwski i – na honorowym miejscu – plastikowe pudełko z czerwonym krzyżem. Trochę bliżej komina stały trzy litrowe butelki wody, z których jedna była już do połowy opróżniona.

Starszy chłopiec, Paweł, wpatrywał się wytrwale w niebo, osłaniając dłonią zmrużone oczy. Był wysoki, mocno zbudowany, a jasne włosy miał gęste i schludnie przycięte.

Franek był jego przeciwieństwem – niski, ciemnowłosy, o skórze ogorzałej i upstrzonej wysypką. Jeden bok miał lekko zapadnięty, jakby kości żeber nie wyrosły do końca, a na czole czerwieniał świeży guz.

– To co, kiedy przylecą? – zapytał leniwie młodszy chłopiec, spod półprzymkniętych powiek.

– Jeszcze dziś AURA wyśle ratowników. Zgodnie z procedurą – odparł Paweł, błądząc wzrokiem gdzieś ponad linią horyzontu.

W oddali wznosiły się i opadały chmary czarnych ptaków.

– Ta AURA to twoja matka? Jest ważna? – zapytał Franek.

Paweł spojrzał na niego niepewnie, nie wiedząc, czy chłopiec żartuje.

– AURA to nie człowiek. To maszyna. Pomaga wszystkim podejmować dobre decyzje – wyjaśnił w końcu.

Franek wyciągnął rękę, a Paweł podał mu plastikową butelkę.

– Ja tam bym nie chciał, żeby jakaś maszyna mówiła mi, co mam robić – stwierdził młodszy chłopiec i pociągnął długi łyk.

Paweł wzruszył ramionami i znów zapatrzył się w niebo.

 

***

 

W południe nad miastem zaczęły zbierać się chmury i zerwał się chłodny wiatr. Paweł wędrował tam i z powrotem wzdłuż krawędzi dachu, ubrany już w swój błękitny kombinezon. Za nim Franek wspinał się powoli na najwyższy komin, zręcznie wciskając chude palce w szczeliny między cegłami. Nad nim trzepotała oburzona czereda ptaków.

W końcu dotarł na szczyt. Odwrócił się i podniósł ręce w geście triumfu, lecz Paweł w ogóle na niego nie patrzył. Stał z zaciętą miną, spoglądając gdzieś w dal.

– Myślisz, że Laura cię lubi? – wrzasnął Franek z wysokości.

Starszy chłopiec wzdrygnął się, jakby wyrwany z głębokiej zadumy.

– Nie Laura, tylko AURA. I mówiłem ci, że to nie człowiek. Ona nic nie czuje – odparł zirytowany.

Zamilkł na chwilę, próbując dobrać odpowiednie słowa.

– Ona raczej… ocenia, kto jest przydatny. Lubi cię, jeśli jesteś użyteczny – dodał.

Franek uczepił się druta anteny i zjechał zręcznie na dół. Z kieszeni bluzy wyjął garść nakrapianych jajek i wyszczerzył zęby. Paweł skrzywił się z niesmakiem.

– I co, ona kazała wam siedzieć pod ziemią? – zapytał młodszy chłopiec, po czym schylił się i zaczął układać jajka w równych rzędach na betonie.

Nie było to łatwe – staczały się na boki i nie chciały stać w miejscu na nierównej powierzchni.

– O tym zdecydowali jeszcze zanim ją uruchomili. Przed wojną. Zresztą, za dużo gadania – mruknął Paweł i machnął ręką.

Podniósł znów wzrok ku niebu, jakby próbował przebić spojrzeniem szare kłębowiska. Tymczasem noga Franka opadła znienacka, miażdżąc skorupki. Żółtawa masa trysnęła na boki, brudząc nogawkę kombinezonu Pawła.

– Zwariowałeś?! Co ty wyprawiasz?! – warknął starszy chłopiec.

Zrobił krok do tyłu i przypadkiem potrącił butelki z wodą, które potoczyły się ze stukotem po betonie. Franek zebrał je zręcznie i podniósł na wysokość oczu – dwie były już całkowicie puste.

– Woda się kończy – zauważył.

Paweł go zignorował. Zaciął usta i wcisnął dłonie głęboko do kieszeni. Zapadła długa cisza.

– Dasz mi tamto, jak przylecą? – zapytał Franek w końcu, wskazując na leżącą obok klapy apteczkę.

– A na co mi ona? W domu mamy takich pełno – odburknął Paweł.

Niespodziewanie schylił się, podniósł ukruszony kawałek gzymsu i rzucił nim między gniazda. Ptaki z trzepotem poderwały się do lotu.

– Cholerne gołębie! – warknął.

 

***

 

Zmierzch zapadał szybko, a zasnute chmurami niebo ciemniało coraz wyraźniej. Wiatr wzmógł się, a jego chłodne podmuchy szarpały antenowymi drutami, które uginały się i skrzypiały jękliwie. Wszechobecne chmary ptaków przyczaiły się w swoich gniazdach.

Franek pociągnął ostatni łyk wody i schował butelkę do plecaka, obok pozostałych. Wszystkie były już puste. Spojrzał przeciągle na Pawła, który siedział z opuszczoną głową na krawędzi dachu.

– Nie ma wody i robi się zimno. Musimy się stąd zmywać – powiedział w końcu.

Starszy chłopiec ani drgnął.

– Jak przylecą, to dostaniesz wodę. Nie martw się – odparł beznamiętnie.

Nagły podmuch wiatru uniósł w powietrze chmurę szarych piór.

– Nikt nie przyleci – wypalił Franek.

Paweł podniósł powoli głowę.

– Nic nie wiesz. Przylecą! – stwierdził ostro.

– Rano mówiłeś, że wyruszą natychmiast. No to, gdzie oni są? – zapytał Franek, krzyżując ramiona na piersiach.

– Coś ich pewnie zatrzymało. Może burza – burknął Paweł.

Franek spojrzał na niego krzywo.

– Nie ma żadnej burzy! Głupi jesteś czy co?! – fuknął.

Starszy chłopiec zerwał się na równe nogi i zacisnął pięści.

– Sam jesteś głupi dzikus! Nic nie wiesz, więc lepiej się przymknij! – warknął wściekle.

Franek chwycił swój plecak i zrobił kilka kroków w tył. Cały się trząsł.

– A żebyś tu zdechł! Trzeba było cię zostawić! – wrzasnął piskliwie.

Okręcił się na pięcie i pobiegł w stronę klapy. Schylił się, zeskoczył i zniknął.

 

III

 

Na ulicy było już cieplej, ale Franek nadal drżał cały. Przetarł kciukami piekące oczy i rozejrzał się wokół. Tuż nad jego głową, zwieńczona dwiema wysokimi wieżami, wznosiła się ku niebu fasada kościoła. Ukryte we wnękach rzeźby spoglądały na niego z góry, a ich wygładzone przez czas twarze wydawały się chłopcu łagodne i przyjazne.

Kilka kroków dalej drzwi wejściowe uchylały się zapraszająco. Drewniane odrzwia nadal trzymały się zawiasów, rzeźbione w geometryczne wzory i dziwnie piękne pośród ruin. Chłodne wnętrze przyciągało go, więc ruszył naprzód i przecisnąwszy się przez szczelinę między skrzydłami, zagłębił się w cichy mrok.

Wyniosła przestrzeń nawy otworzyła się przed nim, oświetlona ukośnie przez porozbijane szybki witraży. Echo unosiło dźwięk jego kroków, gdy szedł w stronę ołtarza, chłonąc wzrokiem dziwne kształty i obrazy. Zatrzymał się tuż przed żelazną barierką, zdjął plecak i usiadł. Oparł rozpalone czoło o zimny metal i poczuł, że serce bije mu coraz wolniej.

Podniósł wzrok i spojrzał w stronę ołtarza. Kamienny blat był pęknięty, ale tabernakulum przetrwało nietknięte, a obraz wznoszący się nad nim był nadal dobrze widoczny. Franek wpatrzył się intensywnie w płótno. Grupa brodatych mężczyzn wędrowała pośród łanów pszenicy, rozmawiając i uśmiechając się; ich łagodne twarze, mimo półmroku, wydawały się niemal żywe.

Chłopiec sięgnął do bocznej kieszeni plecaka i wyjął niewielkie zawiniątko. Delikatnie ułożył je na szczycie barierki i ostrożnie rozsupłał szmatkę. Ze środka wyjął czerwonawy prostokąt dowodu osobistego – bardzo porysowany, z odłamanym rogiem. Powoli podniósł go do oczu i wpatrzył się w czarno-biały nadruk brodatej twarzy. Oczy zapiekły go nagle, więc przetarł twarz wierzchem dłoni, pozostawiając na czole ciemną smugę. Odłożył plastikowy dokument na barierkę.

Schylił się ponownie i wyjął z plecaka apteczkę. Macając jej boczną powierzchnię, odnalazł zapadkę i wcisnął ją. Wieko odskoczyło, ukazując wnętrze szczelnie wypełnione rzędami fiolek i ampułek.

Jego wzrok powędrował w górę. Gdzieś tam, za grubymi murami świątyni, ciemność gęstniała ponad szarpanymi wiatrem dachami.

Nagłe krakanie złamało ciszę, a pod sklepieniem zatrzepotały skrzydła. Chłopiec wzdrygnął się i opuścił głowę. Potem starannie zawinął plastikowy prostokąt w szmatkę, schował zawiniątko i apteczkę, zarzucił plecak na ramię i ruszył w stronę wyjścia.

 

***

 

Paweł siedział oparty plecami o komin i kulił się z zimna. Wokół szalał wicher, wściekle szarpiąc drutami anten, które uderzały o siebie z metalicznym trzaskiem. Niebo nad jego głową było niemal całkowicie czarne, ale miejscami gnane wiatrem chmury rozpraszały się już, odsłaniając srebrzyste punkciki gwiazd.

Nagle coś stuknęło i z cieni posadzki wyrosła niewyraźna postać. Zazgrzytały kroki i Franek stanął obok komina, spoglądając z góry na starszego chłopca. Z wolna zdjął plecak i usiadł tuż obok. Paweł podniósł głowę – oczy miał zaczerwienione i opuchnięte.

– Nikt nie przyleci – wyszeptał łamiącym się głosem.

Franek skinął głową, ale nic nie odpowiedział. Wyjął z plecaka białe pudełko i podał je starszemu chłopcu.

– Masz, jest twoja – mruknął niezręcznie.

Paweł obrócił plastik w dłoniach. Czuł już ciepło ciała opartego o jego ramię.

– Nie wiem, co teraz robić – przyznał cicho.

Zapadła długa cisza. Obaj chłopcy wpatrywali się w niebo, na którym masy chmur przegrywały już wyraźnie walkę z napierającym wiatrem. Pojawiało się coraz więcej gwiazd, aż w końcu blady dysk księżyca wyłonił się zza zasłony, zalewając blaskiem zrujnowane miasto. Paweł patrzył jak zaczarowany na rozświetlony nieboskłon. Czuł, że wraz z chmurami rozprasza się w jego sercu najczarniejsza rozpacz, zrodzona z niepewności i strachu, podczas długich godzin daremnego oczekiwania. Nie był przecież całkiem sam i ta świadomość dawała mu nadzieję.

Podał apteczkę Frankowi i wstał, rozprostowując zdrętwiałe plecy.

– Zatrzymaj ją – powiedział pewniejszym już głosem.

Młodszy chłopiec wcisnął pudełko do plecaka.

– No to idziemy? Zmądrzałeś już? – zapytał z przekąsem.

Paweł pogroził mu żartobliwie pięścią.

– Tak. I teraz jestem już trzy razy mądrzejszy od ciebie – zakpił.

Ruszyli w stronę zardzewiałej klapy, zostawiając za sobą omiatany wiatrem dach, skrzypienie anten i trzepot gołębich skrzydeł.