Widokówka

Sprzą­ta­nie za­wsze do­brze mi ro­bi­ło. Ktoś mógł­by po­wie­dzieć, że to głu­pie. Ktoś inny pew­nie by się na­śmie­wał: pa­trz­cie, oto stara baba, co ją ście­ra­nie kurzu uspo­ka­ja. Ecce kura – do­mo­wa. Gdyby aku­rat tra­fił się psy­cho­log, miał­by coś do po­wie­dze­nia o ko­ją­cym wpły­wie pro­stych, ma­nu­al­nych czyn­no­ści i o bio­rą­cym się z prze­by­wa­nia w upo­rząd­ko­wa­nej prze­strze­ni po­czu­ciu kon­tro­li.

Nie przy­kła­da­łam spe­cjal­nej wagi ani do tego, co sobie lu­dzie po­my­ślą, ani do tego, co na ten temat są­dził­by wy­ima­gi­no­wa­ny dok­tor. Po­rząd­ki spra­wia­ją, że prze­sta­ją mi się trząść ręce, więc przed swoim Wiel­kim Dniem – tak to w my­ślach na­zy­wa­łam, choć pa­so­wał­oby ra­czej „Wielki Wieczór” – zde­cy­do­wa­łam się po­sprzą­tać cały dom.

„Zde­cy­do­wa­łam” to ra­czej też nie­wła­ści­we słowo. Obu­dzi­łam się skoro świt, prze­szłam pu­stym ko­ry­ta­rzem do rów­nie pu­stej kuch­ni, i nie wie­dząc, co ze sobą zro­bić, zła­pa­łam za mopa. Jest jakaś iro­nia w tym, że czyn­no­ści ma­ją­ce przy­wró­cić mi po­czu­cie kon­tro­li wy­ko­ny­wa­łam nie­mal kom­pul­syw­nie, ale cóż, świat tak zo­stał skon­stru­owa­ny: na wiele rze­czy nie mamy wpły­wu i mo­że­my tylko uda­wać, że jest ina­czej. Wkrót­ce mia­łam się o tym do­bit­nie prze­ko­nać.

Star­łam wszyst­kie blaty ście­recz­ką. Prze­je­cha­łam pod su­fi­ta­mi te­le­sko­po­wą szczot­ką. Zdję­cia, fi­gur­ki i inne pa­miąt­ki po­usta­wia­łam na pół­kach rów­niut­ko jak od li­nij­ki. Umy­łam pod­ło­gi, a potem nawet szyby, choć okna­mi zaj­mo­wa­łam się rap­tem kilka dni wcze­śniej.

Gdy już cały dom błysz­czał, zer­k­nę­łam na zegar. Gruba wska­zów­ka mi­ja­ła wła­śnie cyfrę sześć.

Na mo­ment scho­wa­łam twarz w dło­niach. Do wie­czo­ra zo­sta­ło jesz­cze tyle czasu, a ja już nie mia­łam co ze sobą zro­bić. Drże­nie rąk za­czę­ło wra­cać. Mo­głam, ow­szem, siąść na ka­na­pie i za­łą­czyć Net­fli­xa, ale byłam pewna, że jeśli spę­dzę kilka go­dzin przy od­móż­dża­ją­cym se­ria­lu, to póź­niej w klu­czo­wym mo­men­cie nerwy wzię­ły­by górę.

Unio­słam wzrok i moje spoj­rze­nie padło na zdję­cie, przed­sta­wia­ją­ce Mo­ni­kę pod­czas pierw­szej ko­mu­nii. No tak. Wście­kła­by się, gdyby wie­dzia­ła, że prze­kła­dam jej rze­czy, ale po­win­nam wy­sprzą­tać też u niej.

Byłam sama, mimo to na­ci­snę­łam klam­kę po­wo­li, obie­ma rę­ka­mi, jak­bym bała się, że ktoś mógł mnie przy­ła­pać.

Pokój Mo­ni­ki wy­glą­dał do­kład­nie tak, jak go za­pa­mię­ta­łam. Łóżko z ró­żo­wą na­rzut­ką, mała ko­mo­da, białe biur­ko pod ścia­ną i stara trzy­drzwio­wa szafa, po­zor­nie nie­pa­su­ją­ca do resz­ty wy­stro­ju, za to nie­mal na tyle duża, by po­mie­ścić gar­de­ro­bę na­sto­lat­ki.

Tylko cien­ka war­stew­ka kurzu i cie­nie pa­ję­czyn w ką­tach zdra­dza­ły, od jak dawna ni­ko­go tam nie było.

Opa­no­wa­łam nie­wi­dzial­ną siłę za­ci­ska­ją­cą mi gar­dło i wzię­łam się do ście­ra­nia. Do Wiel­kie­go Dnia wszyst­ko bę­dzie tu błysz­czeć – po­sta­no­wi­łam w duchu.

Od­su­nię­cie łóżka od ścia­ny w po­je­dyn­kę nie było łatwe. Przy­sia­dłam na mo­ment, dy­sząc, z ple­ca­mi opar­ty­mi o ka­lo­ry­fer. Za­uwa­ży­łam wy­sta­ją­cą zza kra­wę­dzi mebla po­żół­kłą pocz­tów­kę. Pod­nio­słam ją, chcąc spraw­dzić, czy to zwy­kły śmieć, czy może cenna pa­miąt­ka, za­słu­gu­ją­ca przy­naj­mniej na umiesz­cze­nie mię­dzy kart­a­mi atla­su ze zdję­cia­mi.

Była to pro­sta wi­do­ków­ka z ko­la­żem przed­sta­wia­ją­cym różne uję­cia Kra­ko­wa i Wie­licz­ki. Miała po­szar­pa­ne brze­gi i w pierw­szej chwi­li my­śla­łam, że myszy mi się w domu za­lę­gły, ale po od­wró­ce­niu jej, zro­zu­mia­łam – to za­mysł ar­tyst­ki tak na­ka­zał.

Na re­wer­sie pocz­tów­ki była na­ry­so­wa­na mapa, a pod­nisz­czo­ne kra­wę­dzie za­pew­ne miały jej nadać wy­gląd sta­ro­żyt­ne­go per­ga­mi­nu. Wi­dzia­łam dzie­siąt­ki ma­ciu­peń­kich drze­wek, nad­ro­bio­nych pi­sa­kiem jedno koło dru­gie­go, ozna­cza­ją­cych lasy. Pro­ste linie, a także kwa­dra­ci­ki, puste i za­cie­nio­wa­ne, za­pew­ne sym­bo­li­zu­ją­ce drogi, bu­dyn­ki i płoty. Środ­kiem kart­ki pły­nę­ła roz­wi­dla­ją­ca się rzecz­ka, a może stru­myk.

Łzy na­pły­nę­ły mi do oczu – nie mia­łam wąt­pli­wo­ści, że to kre­ska Mo­ni­ki.

Ry­su­nek za­sła­niał pole prze­zna­czo­ne na adres, tylko w lewym gór­nym rogu wid­nia­ło imię: „Anka”. Pew­nie dla­te­go pocz­tów­ka nie zo­sta­ła nada­na – nigdy nie tra­fi­ła­by do od­bior­cy. Może zresz­tą od po­cząt­ku była po­my­śla­na jako re­kwi­zyt do za­ba­wy albo pro­jekt czy­sto ar­ty­stycz­ny.

Nagle serce po­de­szło mi do gar­dła. Ze­rwa­łam się z pod­ło­gi, żeby zbli­żyć kart­kę do okna.

Mia­łam rację: w głębi jed­ne­go z na­ry­so­wa­nych lasów, w górze rzecz­ki, pod czymś, co wy­glą­da­ło na wiel­ki ka­mień, wid­niał znak „X”.

Po­czu­łam, że robi mi się słabo. Czy to moż­li­we? Po takim cza­sie? Gdzie jest to miej­sce? Anka… Mo­ni­ka znała co naj­mniej kilka dziew­czyn o tym imie­niu, ale ra­czej z żadną nie była bli­żej.

Po­trzą­snę­łam głową, żeby uci­szyć go­ni­twę myśli.

Nie, nie, nie. Ta kart­ka na pewno spa­dła za łóżko jesz­cze, gdy Mo­ni­ka była w pod­sta­wów­ce. Ewen­tu­al­nie w gim­na­zjum. Pół­do­ro­sła pan­ni­ca nie ba­wi­ła­by się prze­cież w ja­kieś mapy skar­bów. Ta kart­ka nie ma nic wspól­ne­go z za­gi­nię­ciem, nie ma nic wspól­ne­go z ni­czym. Ten las nie ist­nie­je, a gdyby nawet ist­niał, to prze­cież nie da się go zna­leźć na pod­sta­wie wy­bla­kłe­go ry­sun­ku. Mózg płata ci figle, żeby od­cią­gnąć cię od Wiel­kie­go Dnia! – skar­ci­łam się w my­ślach, zła na sie­bie, że nie­wie­le zabra­kło, a znowu oszu­kał­by mnie wła­sny układ lim­bicz­ny.

Pie­czo­ło­wi­cie oczy­ści­łam kart­kę z kurzu, za­bez­pie­czy­łam w na­leż­nym jej miej­scu w atla­sie, mię­dzy in­ny­mi pa­miąt­ka­mi, i wró­ci­łam do sprzą­ta­nia. Zanim skoń­czy­łam, za­padł zmrok – do­kład­nie tak, jak to za­pla­no­wa­łam.

SMS-em po­in­for­mo­wa­łam szefa, że nie bę­dzie mnie w pracy, na­sta­wi­łam radio na ulu­bio­ną sta­cję, roz­sia­dłam się wy­god­nie i przy­stą­pi­łam do Wiel­kie­go Dnia.

Idę do cie­bie, Mo­nicz­ko – po­my­śla­łam, spłu­ku­jąc gorz­kie ta­blet­ki lamp­ką to­ka­ju.

* * *

– Córuś? – Ledwo roz­po­zna­łam głos matki. Do­bie­gał z par­te­ru, a wy­do­by­wa­ją­cy się z radia biały szum do­dat­ko­wo go tłu­mił. – Świę­ci pań­scy i wszy­scy anie­li, jak można drzwi na oścież zo­sta­wiać. U nas, na wsi, inna rzecz, ale tu są prze­cież przed­mie­ścia. Ukrad­nie cię ktoś w końcu, Marta! – pod­nio­sła głos do krzy­ku.

Zo­sta­wi­łam szta­lu­gi i zbie­głam po scho­dach. Mo­ni­ka na­tych­miast ob­ję­ła mnie w pasie i wci­snę­ła mi twa­rzycz­kę w brzuch, tak jak to ro­bi­ła za­wsze, gdy nie wi­dzia­ły­śmy się dłu­żej niż dzień. Po­wstrzy­ma­łam od­ruch na­ka­zu­ją­cy po­gła­dzić płowe włosy có­recz­ki – dło­nie mia­łam ufaj­da­ne farbą.

– Co ty zro­bi­łaś, Marta? – za­py­ta­ła matka, dziw­nym gło­sem, jakby do­bie­ga­ją­cym zza cięż­kiej ko­ta­ry. Spoj­rza­łam na nią i pra­wie upa­dłam.

W miej­scu oczu miała ciem­ne, wi­ru­ją­ce jamy.

Szum radia nagle prze­szedł w upior­ne cre­scen­do, od któ­re­go za­trzę­sły się ścia­ny.

Radia? Radio zo­sta­ło na górze.

Ścia­ny? Nie, to moja głowa wi­bro­wa­ła, jakby zaraz coś miało ją roz­sa­dzić od środ­ka.

Ści­snę­łam skro­nie, naj­moc­niej jak po­tra­fi­łam.

A potem wra­że­nie mi­nę­ło. Rów­nie nagle, jak się za­czę­ło. Znowu stała przede mną cie­pło uśmiech­nię­ta mama.

– Do­brze się z bab­cią ba­wi­łaś na wy­ciecz­ce, słoń­ce? – za­py­ta­łam, jak gdyby nigdy nic, choć czu­łam, że po­win­nam pytać o coś cał­kiem in­ne­go.

– Taaak! – za­pew­ni­ła, pod­no­sząc wzrok. – By­ły­śmy na łące i w lesie, i w rzece raki ła­pa­łam!

Spoj­rza­łam na matkę. Mój wzrok mu­siał wy­ra­żać prze­ra­że­nie.

– A! Słu­chaj tej małej, to wiesz! – Mach­nę­ła lek­ce­wa­żą­co ręką. – Po­to­czek taki, stru­myk, stru­my­czek wła­ści­wie. Kot by się nie uto­pił, chyba że po­rząd­nie do­ci­śnię­ty. Ale ład­nie tam jest, że strach! Daw­niej mó­wi­li, że kie­dyś Tatar dziew­czy­nę po­rwał i ona mu z konia pod sie­bie si­ka­ła, żeby jej chłop wy­śle­dził, czy wy­wą­chał, czy coś. No i z tych siuś­ków ta struż­ka, także wi­dzisz, jaka to „rzeka”. Przez tę hi­sto­rię na­zy­wa się Bran­ka. Albo Brzan­ka, jak kto woli. Ale co ja za głu­po­ty gadam, umyj­cie pręd­ko ręce obie, ku­pi­ły­śmy prec­li po dro­dze…

* * *

Serce ude­rzy­ło mi moc­niej. Stru­mień świe­że­go tlenu, nagle wtło­czo­ny do kory mó­zgo­wej z więk­szą siłą, na mo­ment ode­gnał ma­ja­ki.

Bran­ka! No prze­cież!

Stur­la­łam się z ka­na­py. Ko­la­na i ło­kieć wy­da­ły z sie­bie zgod­ny akord bólu.

Bran­ka! Na mapce bra­ko­wa­ło liter!

Prze­czoł­ga­łam się odro­bi­nę, ale było to jak wspi­nacz­ka w wa­run­kach bez­tle­no­wych – mię­śnie od­ma­wia­ły dal­szej pracy, oczy nie chcia­ły się otwie­rać.

Pa­dłam jak kłoda. Nie dałam rady choć­by się czoł­gać.

We­tknę­łam do gar­dła dwa palce. Całym cia­łem szarp­nę­ły spa­zmy. Włók­na pu­cha­te­go dy­wa­nu po­skle­ja­ła cuch­ną­ca che­mią, kwa­sem i wę­grzy­nem treść.

Wolną ręką zła­pa­łam nad­gar­stek i we­pchnę­łam dłoń głę­biej do ust, aż zęby wbiły się w kłyk­cie do krwi.

Jesz­cze! Jesz­cze!

Jesz­cze nie teraz…!

* * *

Nigdy wcze­śniej nie byłam tak za­sko­czo­na, jak wtedy, gdy ock­nę­łam się w ka­łu­ży za­sy­cha­ją­cych wy­mio­cin.

Do­czła­pa­łam do prysz­ni­ca. Nie ścią­gnąw­szy nawet ubra­nia, włą­czy­łam lo­do­wa­tą wodę, i sta­łam tak dobrą go­dzi­nę, ga­piąc się tępo w ścia­nę, bez żad­nych myśli w gło­wie. Sztyw­na jak jasz­czur­ka po przy­mroz­ku. Mo­kłam, ocie­ka­łam, chłep­ta­łam i plu­łam, aż mózg z po­wro­tem za­czął jako tako dzia­łać.

Coś kłuło mnie w pra­wym boku – pew­nie nad­wy­rę­żo­na wą­tro­ba – ale roz­ma­so­wa­łam go tylko.

Bran­ka. Las. Iks na mapie. Coś mu­sia­ło tam być.

Jakaś część mnie łu­dzi­ła się, oczy­wi­ście, że znaj­dę po­szla­ki, które po­zwo­lą mi od­na­leźć dziec­ko. Może nawet żywe. A jeśli nie, to przy­naj­mniej po­znać jej los.

Sta­ra­łam się uci­szyć tę część. Mia­łam dość tło­czo­nej mi przez zdra­dziec­ki układ lim­bicz­ny fał­szy­wej na­dziei.

Mimo tego mu­sia­łam zna­leźć to miej­sce. Jeśli Mo­ni­ka zo­sta­wi­ła tam ja­ki­kol­wiek ślad, jeśli pod­czas zabaw z bab­cią coś scho­wa­ła w lesie – lalkę, ob­ra­zek, co­kol­wiek – trze­ba było wy­do­być to z ukry­cia i umie­ścić na na­leż­nym mu miej­scu, razem z in­ny­mi pa­miąt­ka­mi po naj­waż­niej­szej oso­bie w hi­sto­rii wszech­świa­ta. Jeśli nawet zna­la­zła­bym tam je­dy­nie reszt­ki dawno roz­wa­lo­ne­go sza­ła­su, mia­łam obo­wią­zek je od­wie­dzić a fo­to­gra­fię za­cho­wać w al­bu­mie.

Usia­dłam przed kom­pu­te­rem, szu­ka­jąc stru­my­ka na wir­tu­al­nych ma­pach. Fak­tycz­nie była rzecz­ka o tej na­zwie, ja­kieś pół­to­rej go­dzi­ny jazdy za mia­stem. Po­rów­na­łam z ry­sun­kiem – roz­wi­dla­ła się cał­kiem po­dob­nie do wy­ma­lo­wa­nych pi­sa­kiem kre­sek. A może tylko mi się zda­wa­ło? Może to zwie­rzę­ca część mózgu wy­my­śla­ła ko­lej­ne wy­mów­ki, żeby jesz­cze przez kilka dni za­trzy­mać mnie na tym pu­stym świe­cie? Może to naj­now­sza z wielu wer­sji kłam­li­wej pro­pa­gan­dy prze­trwa­nia?

Mój wzrok padł na roz­sy­pa­ne po pod­ło­dze ta­blet­ki.

Ku­si­ły.

Nie – po­krę­ci­łam głową. De­cy­zja zo­sta­ła pod­ję­ta. Kilka dni nie zrobi róż­ni­cy. Ciem­ność jest prze­cież cier­pli­wa.

* * *

Dałam sobie dwa dni na sie­dze­nie w fo­te­lu z pi­lo­tem w gar­ści i ko­la­na­mi pod brodą, aż wresz­cie mdło­ści i za­wro­ty głowy ustą­pi­ły na tyle, bym mogła wsiąść za kółko, nie na­ra­ża­jąc wszyst­kich wokół.

Do­tar­cie na miej­sce za­ję­ło mi o wiele dłu­żej, niż się spo­dzie­wa­łam – za gra­ni­cą mia­sta szyb­ko się oka­za­ło, że mapa w pa­mię­ci GPS-u je­dy­nie z grub­sza od­po­wia­dała rze­czy­wi­sto­ści. Mu­sia­łam klu­czyć, omi­ja­jąc drogi roz­ko­pa­ne pod­czas bu­do­wy ob­wod­ni­cy i za­miast nich wy­bie­ra­jąc szu­trów­ki, któ­rych ist­nie­niu mój te­le­fon upar­cie za­prze­czał.

Wresz­cie udało mi się do­trzeć na miej­sce. Auto zo­sta­wi­łam pod cmen­ta­rzem, bo ni­g­dzie in­dziej nie mo­gła­bym za­par­ko­wać SUV-a, nie za­gra­dza­jąc przy tym po­ło­wy drogi. Z da­le­ka wi­dzia­łam, któ­rę­dy pły­nie po­szu­ki­wa­na rzecz­ka – jej brze­gi zdo­bi­ły dwa szpa­le­ry olch i wierzb, któ­rych so­czy­sta zie­leń rów­nie wy­raź­nie od­ci­na­ła się od sza­ro­bu­re­go, rol­ni­cze­go kra­jo­bra­zu, co od nie­mal­że czar­nej plamy lasu. Do­drep­ta­łam do roz­wi­dle­nia i po­rów­na­łam widok przed sobą z ry­sun­kiem na pocz­tów­ce. Nie mo­głam mieć cał­ko­wi­tej pew­no­ści, że je­stem we wła­ści­wym miej­scu, ale osta­tecz­nie jak czę­sto taki po­to­czek może dzie­lić się na dwa?

Długo pa­trzy­łam na po­ro­śnię­ty pa­pro­cia­mi brzeg, na skrzą­cą się w pro­mie­niach słoń­ca toń i na wy­bru­ko­wa­ne oto­cza­ka­mi dno struż­ki. Każda zła­ma­na ga­łąz­ka i każdy prze­krę­co­ny ka­mień zwra­ca­ły moją uwagę – może to tędy prze­bie­gła Mo­nicz­ka? Może to wklę­śnię­cie zo­sta­wi­ły jej stóp­ki?

Po­krę­ci­łam głową, żeby wy­rzu­cić z niej ab­sur­dal­ne po­my­sły. Nie było żad­nej moż­li­wo­ści, by po tylu la­tach zo­sta­ły tu wi­docz­ne ślady zabaw có­recz­ki. Zmu­si­łam się do mar­szu w górę stru­mie­nia, w stro­nę ciem­nej bryły lasu i skały za­zna­czo­nej na mapce.

Za­wsze lu­bi­łam prze­by­wać na łonie na­tu­ry. Kiedy jesz­cze ma­lo­wa­łam, pej­za­że nie­zmien­nie sta­no­wi­ły mój ulu­bio­ny temat. Ale wtedy, gdy wkra­cza­łam mię­dzy strze­li­ste sosny i brzo­zy, czu­łam nie­zro­zu­mia­ły nie­po­kój. Jakby to nie były zwy­kłe drze­wa, tylko ko­lum­ny por­ty­ku chto­nicz­nej świą­ty­ni, do któ­rej śmier­tel­ni­cy nie po­win­ni wcho­dzić, a już na pewno nie za życia.

Kro­czy­łam wolno, po czę­ści przez ten nie­po­kój, a po czę­ści, dla­te­go że chrzęst ściół­ki pod po­de­szwa­mi wy­da­wał mi się bar­dzo nie­przy­jem­ny, wręcz obrzy­dli­wy, jakby to nie suche li­ście i igły trza­ska­ły, gdy sta­wia­łam stopy, a pę­ka­ją­ce pan­ce­rzy­ki ro­bac­twa, albo kost­ki drob­nej zwie­rzy­ny.

Ten od­głos nie dawał mi spo­ko­ju. Sta­ra­łam się wy­rzu­cić go ze świa­do­mej czę­ści umy­słu, za­miast tego sku­pia­jąc uwagę na ła­god­nym sze­lesz­cze­niu, wy­da­wa­nym przez trą­ca­ne wia­trem ga­łę­zie. Dzia­ła­ło – jed­no­staj­ny dźwięk ko­ja­rzył mi się z bia­łym szu­mem, jaki mo­gła­by wy­da­wać dzie­cię­ca za­baw­ka, albo roz­stro­jo­ne radio.

Radio…?

Opar­łam się o pień. Nagłe ude­rze­nie bólu w skro­niach spra­wi­ło, że po­ciem­nia­ło mi w oczach.

Skąd tu radio…?

Sta­ra­łam się uspo­ko­ić od­dech, ale szum na­ra­stał, prze­ra­dza­jąc się w trza­ski, a potem w huk, jakby od­rzu­tow­ce la­ta­ły mi nad głową.

– Wszyst­ko w po­rząd­ku? – Głos za ple­ca­mi w jed­nej chwi­li przy­wró­cił mnie do rze­czy­wi­sto­ści.

Ob­ró­ci­łam się i sta­nę­łam twa­rzą w twarz z męż­czy­zną. Barki sze­ro­kie jak u tura i zno­szo­na fla­ne­lo­wa ko­szu­la nada­wa­ły mu wy­gląd sta­re­go drwa­la, ale równo przy­strzy­żo­na broda miała w sobie coś wytwornego. Nie­zna­jo­my ro­bił­by cał­kiem sym­pa­tycz­ne wra­że­nie… no, gdyby nie ab­sur­dal­nie wiel­ki ma­stiff, któ­re­go ob­ro­żę trzy­mał w gar­ści.

– Wszyst­ko w po­rząd­ku? – po­wtó­rzył. – Źle pani wy­glą­da.

– Tak, tak – za­pew­ni­łam. – Mu­sia­łam tylko na chwi­lę przy­sta­nąć.

Pies wbił we mnie błysz­czą­ce śle­pia i za­szcze­kał, z pre­ten­sją w gło­sie, jakby wy­czuł, że kła­mię.

– Cicho, Ren­dżer – skar­cił ma­stif­fa sta­rzec, po czym się uśmiech­nął. – Wnu­sio mój tak go na­zwał: Ren­dżer. Śmiesz­nie, nie? Pani się nie boi. – Wska­zał psa. – Uło­żo­ny jest. Choć­bym i pu­ścił halsz­tuk, on od nogi na krok nie odej­dzie.

Mia­łam na­dzie­ję, że mówi praw­dę, bo „halsz­tuk” wy­glą­dał na wie­ko­wy i do­mo­wej ro­bo­ty, a do tego szpe­ci­ły go licz­ne prze­tar­cia. Nie było wąt­pli­wo­ści, że gdyby be­stia chcia­ła się ze­rwać, zro­bi­ła­by to bez więk­sze­go trudu.

– Na pewno nic się nie dzie­je? – za­py­tał po­now­nie. – Blada coś pani, nawet jak na mia­sto­wą. Mogę w razie czego pod cmen­tarz z po­wro­tem od­pro­wa­dzić.

Po­czu­łam, jak stają mi włosy na karku. Skąd wie­dział, gdzie za­par­ko­wa­łam?

Męż­czy­zna za­śmiał się ru­basz­nie, jakby czy­tał mi w my­ślach i mój strach bar­dzo go roz­ba­wił.

– Tu się obce auto widzi raz na ruski rok – wy­ja­śnił. – Przy­sze­dłem za panią. No, zo­ba­czyć, kto się nam po lesie pląta.

– A co? Nie wolno tu cho­dzić? – wy­pa­li­łam, bo żadna lep­sza od­po­wiedź nie przy­szła mi do głowy. Wsa­dzi­łam rękę do tyl­nej kie­sze­ni, sta­ra­jąc się na­ma­cać bu­te­lecz­kę gazu.

– Cho­dzić wolno gdzie się komu po­do­ba. Są po pro­stu takie miej­sca, po któ­rych łazić to zły po­mysł. Zwłasz­cza samej. Zwłasz­cza obcej. Pani pój­dzie ze mną. – Zro­bił krok w moją stro­nę.

Tego było dla mnie za wiele. Nie za­mie­rza­łam po­zwo­lić się skrzyw­dzić.

Gwał­tow­nym ru­chem wy­rzu­ci­łam przed sie­bie rękę, w któ­rej dzier­ży­łam gaz. Nie­zna­jo­my uniósł wolną dłoń w ge­ście pod­da­nia. Ma­stiff, wy­czu­wa­jąc za­gro­że­nie, za­czął kła­pać zę­ba­mi i uja­dać jak opę­ta­ny. Nie mo­głam ode­rwać oczu od gar­ni­tu­ru po­tęż­nych kłów. Nie byłam pewna, czy gaz po­wstrzy­mał­by taką be­stię.

– A to jak se tam chcesz! – krzyk­nął sta­rzec. – Cicho, Ren­dżer, cicho! Idzie­my! Pani przy­jezd­na wie le­piej.

Od­wró­cił się po­wo­li, nie pa­trząc już na mnie wcale i wraz z psem szyb­ko znik­nął za drze­wa­mi. Długo sta­łam jak wryta, z wy­cią­gnię­tą ręką. Sły­sza­łam od­da­la­ją­ce się na­rze­ka­nie.

– Kto to wi­dział, Ren­dżer! Przy­je­dzie stara rasz­pla, cho­le­ra wie skąd, i do do­brych ludzi, z gazem! Wszyst­kie ro­zu­my po­zja­da­li…

Upew­ni­łam się, że nie po­szedł za mną, i ru­szy­łam dalej.

* * *

Mo­głam pró­bo­wać iść pro­sto, na azy­mut wy­zna­czo­ny przez roz­wi­dle­nie i znak „X”, ale zde­cy­do­wa­łam się na marsz w górę stru­mie­nia, aż do ozna­czo­ne­go ka­mie­nia – nie wie­dzia­łem prze­cież, jak pre­cy­zyj­na jest mapka. Cały czas lu­stro­wa­łam spoj­rze­niem drze­wa i krze­wy, za­sta­na­wia­jąc się, który z nich mógł­by przy­kuć uwagę mojej có­recz­ki.

Do­szłam do wid­nie­ją­ce­go na ry­sun­ku most­ka… a ra­czej do jego resz­tek. Ki­ku­ty spróch­nia­łych desek wi­sia­ły smęt­nie, zła­ma­ne już dawno temu przez burzę, a może przez kogoś nie­uważ­ne­go. Za­trzy­ma­łam się na mo­ment – mapka su­ge­ro­wa­ła, że po­win­nam tam przejść na drugą stro­nę. Mo­głam, oczy­wi­ście, łatwo prze­bro­dzić się­ga­ją­cą ko­stek wodę, ale kto chciał­by łazić w prze­mok­nię­tych adi­da­sach. Pró­bo­wa­łam wy­pa­trzeć ja­kieś więk­sze ka­mie­nie, po któ­rych jakoś mo­gła­bym przejść.

Gdy tak drep­ta­łam w te i we w te, szu­ka­jąc do­god­nej prze­pra­wy, wiatr nagle osłabł. Przez mo­ment mia­łam wra­że­nie ide­al­nej ciszy, jak­bym we­szła do bu­dyn­ku i za­mknę­ły się za mną drzwi, od­ci­na­jąc dźwię­ki ulicy, ale szyb­ko za­czę­ły do­cie­rać do mnie różne od­gło­sy lasu: po­stu­ki­wa­nie dzię­cio­ła, brzę­cze­nie owa­dów, trze­pot skrzy­deł ptaka, być może spło­szo­ne­go moją obec­no­ścią.

Więk­szość par­tii w tej ope­rze koń­czy­ła się rów­nie nagle, jak się za­czę­ła, ustę­pu­jąc miej­sca innym le­śnym ar­ty­stom. Ale był jeden motyw, po­wta­rza­ją­cy się w tle, na który z po­cząt­ku nie zwró­ci­łam uwagi. Jak me­lo­dia grana przez nie­kom­pe­tent­ne­go ba­si­stę, był to dźwięk nie­mal nie­sły­szal­ny, a jed­no­cze­śnie nie­moż­li­wie wręcz na­tręt­ny. Chrzęst wol­nych kro­ków i cięż­kie dy­sze­nie, jakby gdzieś poza za­się­giem mo­je­go wzro­ku skra­dał się niedź­wiedź… albo męż­czy­zna w to­wa­rzy­stwie wiel­kie­go psa.

Nie za­mie­rza­łam się o tym prze­ko­ny­wać – nie zwle­ka­łam dłu­żej i we­szłam w rzecz­kę w pierw­szym lep­szym miej­scu, sy­cząc z zimna, gdy lo­do­wa­ta woda do­tknę­ła moich stóp, a po przej­ściu na­tych­miast przy­spie­szy­łam kroku.

Idąc, pró­bo­wa­łam na­słu­chi­wać, czy dy­sze­nie po­dą­ża za mną, ale albo zgu­bi­łam po­ścig, albo obrzy­dli­wy chrzęst ściół­ki pod moimi sto­pa­mi sku­tecz­nie go za­głu­szał.

Kim jest ta­jem­ni­czy męż­czy­zna, dla­cze­go chciał mnie po­wstrzy­mać przed wej­ściem do lasu i czy fak­tycz­nie to jego sły­sza­łam? – te py­ta­nia nie da­wa­ły mi spo­ko­ju. Jakaś część umy­słu sta­ra­ła się prze­ko­nać resz­tę, że zna od­po­wiedź – to on, wła­śnie ten facet, nikt inny. Zro­bił coś z Mo­ni­ką osiem lat temu i teraz nie chce, byś od­kry­ła miej­sce zbrod­ni.

Lo­gi­ka pod­po­wia­da­ła, że nie po­win­nam się bać – jasne, ist­nie­je róż­ni­ca mię­dzy ta­blet­ka­mi na sen a gru­by­mi jak moje palce kłami ma­stif­fa, ale sku­tek jest osta­tecz­nie ten sam. Wola przetrwania zakodowana w zwierzęcej części mózgu to jed­nak trud­ny prze­ciw­nik, więc choć kon­ty­nu­owa­łam marsz, za­czę­łam ner­wo­wo dy­go­tać.

Spoj­rza­łam na wi­do­ków­kę, żeby się nieco uspo­ko­ić. Ry­su­nek pod­po­wia­dał, że nie­dłu­go po­win­nam zo­ba­czyć… coś. Nie do końca ro­zu­mia­łam, co do­mo­ro­sła kar­to­graf­ka mogła mieć na myśli, sta­wia­jąc kilka rów­no­le­głych kre­sek.

Przedar­łam się przez sporą lesz­czy­nę i zro­zu­mia­łam. Rzecz­ka pły­nę­ła w po­przek urwi­ska, two­rząc nie­ma­łą ka­ska­dę. Nie była to, rzecz jasna, żadna Nia­ga­ra ani nawet Wo­do­grz­mo­ty – ale gdyby jakiś nie­szczę­śnik po­śli­zgnął się na ka­mie­niu, nie­chyb­nie skrę­cił­by kark.

Mu­sia­łam nad­ło­żyć kil­ka­na­ście me­trów, ale zna­la­złam miej­sce, gdzie było mniej stro­mo i dało się łatwo po­ko­nać wznie­sie­nie. Wró­ci­łam do rzecz­ki i spoj­rza­łam za sie­bie, wy­ko­rzy­stu­jąc fakt, że mo­głam pa­trzeć ponad nie­któ­ry­mi krze­wa­mi.

Był tam.

Wy­raź­nie do­strze­głam czu­bek szpa­ko­wa­tej głowy, zni­ka­ją­cy za lesz­czy­ną. Tą samą, przez którą sama prze­dzie­ra­łam się chwi­lę wcze­śniej.

Po­czu­łam włosy je­żą­ce się na karku.

– Dla­cze­go za mną ła­zisz?! – wrza­snę­łam, co sił w płu­cach. Za­wtó­ro­wał mi wy­buch szumu dzie­sią­tek skrzy­deł. Spło­szy­łam ptac­two pew­nie w pro­mie­niu ki­lo­me­tra.

Nie­zna­jo­my nie od­po­wie­dział.

– Wiem, że tam je­steś!

Ga­łę­zie lesz­czy­ny nawet nie drgnę­ły. Nie­zna­jo­my naj­wy­raź­niej za­marł w bez ruchu i cze­kał, aż uznam, że tylko mi się wy­da­wa­ło.

Nie ze mną te nu­me­ry – po­my­śla­łam. Drżą­cy­mi pal­ca­mi wy­grze­ba­łam z to­reb­ki pi­sto­let hu­ko­wy.

– Mam broń! – ble­fo­wa­łam. – Liczę do trzech i strze­lam!

Nie li­czy­łam – wy­pa­li­łam na­tych­miast, za to trzy razy. Od razu zo­ba­czy­łam, że ga­łę­zie krze­wów za­ko­ły­sa­ły się, trą­ca­ne przez ucie­ka­ją­ce­go w po­pło­chu męż­czy­znę. Wy­glą­da­ło to tro­chę jak wi­dzia­na z brze­gu ryba pły­ną­ca w męt­nej wo­dzie – do­strze­ga­łam je­dy­nie prze­su­wa­ją­cą się wśród liści falę ruchu.

Rzu­ci­łam się w drugą stro­nę. No­si­łam pi­sto­let od dawna – to jest, od kiedy za­gi­nę­ła Mo­ni­ka – ale nigdy wcze­śniej go nie uży­wa­łam. Huk nie­mal mnie ogłu­szył, mia­łam wra­że­nie, jakby ktoś wkrę­cał mi śruby w uszy, skro­nie i cie­mię.

Bie­głam – bałam się, że nie­zna­jo­my znowu za­wró­ci i pod­krad­nie się, zanim od­zy­skam słuch.

Ból nie ustę­po­wał. W uszach po­ja­wił się pisk.

Pisk i szum. Biały szum, niby z radia, które nie od­bie­ra żad­ne­go ka­na­łu. Na­ra­stał i na­ra­stał, prze­cho­dząc w upior­ny ja­zgot, jakby ktoś skro­bał po szkol­nej ta­bli­cy tu­zi­na­mi wi­del­ców jed­no­cze­śnie.

Co jest!? – my­śla­łam, pa­ni­ku­jąc coraz bar­dziej. Nie­moż­li­we, żeby huk wy­strza­łu zro­bił mi coś ta­kie­go. Czy przedaw­ko­wa­ne ta­blet­ki trwa­le uszko­dzi­ły coś w mojej gło­wie?

Po­ciem­nia­ło mi przed ocza­mi – a może fak­tycz­nie za­pa­dał zmrok, w lesie noc cza­sem przy­cho­dzi z za­sko­cze­nia.

Wy­rósł przede mną zni­kąd. Nie chcąc na niego wpaść, pró­bo­wa­łam się za­trzy­mać, ale jakaś wy­jąt­ko­wo śli­ska ga­łąz­ka pod stopą po­sła­ła mnie pro­sto na zie­mię. Nie dałam rady w żaden spo­sób zła­go­dzić ude­rze­nia. Rąb­nę­łam i tak pę­ka­ją­cą głową o ko­rzeń. Eks­plo­zja no­we­go bólu zmu­si­ła­by mnie do krzy­ku, gdyby nie to, że upa­dek wy­pchnął mi reszt­ki po­wie­trza z płuc.

Czu­łam, że się zbli­ża. Czoł­ga­łam się w ściół­ce, chcąc zy­skać choć odro­bi­nę dy­stan­su.

– Zo­staw mnie! – wrza­snę­łam.

Nie od­po­wie­dział. Ja­zgot w gło­wie za­mie­nił się w ka­ko­fo­nię prze­krzy­ku­ją­cych się gło­sów.

– Odejdź!

– Co ro­bisz?!

– To wszyst­ko twoja wina!!!

– Marta, córuś?

– Mamo!

– Zo­stań?!

Dy­go­ta­łam na ziemi, ści­ska­jąc rę­ka­mi skro­nie, pewna, że czasz­ka już długo nie wy­trzy­ma. Zanim za­la­ła mnie czerń, przez ten chór po­tę­pio­nych przedarł się jesz­cze jeden upior­ny dźwięk: gar­dło­we szcze­ka­nie ma­syw­ne­go psa.

* * *

Ock­nę­łam się w cie­płym miej­scu. Po­wo­li otwo­rzy­łam oczy. Izba lekko pachniała dymem, ale poza tym była schlud­na i przy­jem­na.

Wzdry­gnę­łam się od­ru­cho­wo, wi­dząc nad sobą sze­ro­kie plecy we fla­ne­lo­wej ko­szu­li.

– No? – po­wie­dział, nie pa­trząc na mnie. – Bę­dzie pani żyła?

Sta­rzec od­wró­cił się i za­ofe­ro­wał mi kubek her­ba­ty. Po­krę­ci­łam głową, na znak, że jej nie chcę, po czym usia­dłam i po­cią­gnę­łam ko­la­na pod brodę.

– Mó­wi­łem: nie łazić samej po lesie. Mó­wi­łem, ale kto bym tam sta­re­go dzia­da słu­chał, nie? Z psem, co in­ne­go, ale to musi być dziel­ny pies. Jak Ren­dżer.

Le­żą­cy pod ścia­ną ma­stiff za­strzygł usza­mi i pod­niósł łeb, ale zaraz po­ło­żył go z po­wro­tem na ła­pach.

– Powie pani, co tam ro­bi­ła?

– Szu­ka­łam… córki – skła­ma­łam, choć tylko tro­chę.

– Ale że dziec­ko tam po­la­zło? Nie wie­rzę. Aku­rat dzie­ci to coś z da­le­ka wy­czu­wa­ją. Dzie­ci, psy i cza­sem konie, ale nie wszyst­kie. Zresz­tą, kto teraz trzy­ma konia…

Sku­li­łam się jesz­cze bar­dziej. Samo wspo­mnie­nie isto­ty z lasu przy­pra­wi­ło mnie o dreszcz. Wbi­ja­jąc wzrok w pod­ło­gę, wy­ja­śni­łam, że córka dawno za­gi­nę­ła i naj­pew­niej już nie żyje, że zna­la­złam wi­do­ków­kę i że w sumie to chcia­łam tylko zo­ba­czyć miej­sce, gdzie moje dziec­ko być może kie­dyś się ba­wi­ło.

Bałam się, że mnie wy­śmie­je, ale za­miast tego po­ki­wał smut­no głową.

– Pani po­ka­że tę wi­do­ków­kę.

Wrę­czy­łam mu kart­kę. Długo mil­czał i gapił się to nią, to na mnie.

– Mapka, tak? – Nie zro­zu­mia­łam py­ta­nia. – Pani po­ży­czy ko­mór­kę. Ja mam te­le­fon, ale tylko taki zwy­kły, bo te wy­na­laz­ki i tak nie łapią tu za­się­gu.

Zdzi­wio­na, wy­grze­ba­łam urzą­dze­nie z kie­sze­ni. Nie­zna­jo­my, po­mi­mo wieku i asce­tycz­ne­go stylu życia, naj­wy­raź­niej umiał ob­słu­gi­wać smart­fo­na, bo szyb­ko zro­bił kilka zdjęć mapki.

– Widzi pani… – po­wie­dział, od­da­jąc mi pocz­tów­kę i ko­mór­kę. – Ta rzecz żywi się cier­pie­niem i roz­pa­czą. Wy­czu­wa z da­le­ka, mie­sza w gło­wach i przy­cią­ga. Mo­je­go wuja, na ten przy­kład, do­pa­dła zaraz po tym, jak go ko­bi­ta zo­sta­wi­ła.

Nie­wi­dzial­na ręka ści­snę­ła mi trze­wia na widok zdjęć. Jak za­cza­ro­wa­na prze­no­si­łam wzrok z te­le­fo­nu na ści­ska­ną w dru­giej ręce wi­do­ków­kę.

Dłoń na fo­to­gra­fii trzy­ma­ła pa­pie­rek po cu­kier­ku „Wawel”.

* * *

Jest już pra­wie ciem­no. Za chwi­lę wy­cho­dzę – będę cze­kać na ostat­ni au­to­bus do wsi na brze­gu Bran­ki. Nie chcia­łam ani je­chać sa­mo­cho­dem, ani tym bar­dziej w dzień – sta­rzec z psem pew­nie by mnie za­uwa­żył i po­now­nie po­wstrzy­mał.

Ktoś mógł­by po­wie­dzieć, że to głu­pie. Ktoś inny pew­nie by się na­śmie­wał – durna baba, do­pie­ro co wy­dar­li ją za włosy z dna pie­kieł, ona lezie z po­wro­tem. Gdyby aku­rat tra­fił się psy­cho­log, miał­by coś do po­wie­dze­nia o au­to­de­struk­tyw­nych ten­den­cjach.

Nie przy­kła­dam spe­cjal­nej wagi ani do tego, co sobie lu­dzie po­my­ślą, ani do tego, co na ten temat są­dził­by wy­ima­gi­no­wa­ny dok­tor, czy zwa­rio­wa­ny sta­rzec z psem.

Wiem jedno – tam, w lesie, w chó­rze po­tę­pio­nych dusz, mię­dzy za­wo­dze­niem i krzy­ka­mi, sły­sza­łam moje dziec­ko wzy­wa­ją­ce matkę. Nie mam co to tego żad­nej wąt­pli­wo­ści – po­zna­ła­bym ten głos wszę­dzie.

Nie wiem, co to mogło ozna­czać. Czy to coś fak­tycz­nie po pro­stu mie­sza mi w gło­wie? A może to wła­śnie ta czar­na isto­ta do­pa­dła Mo­ni­kę? Może ją więzi. Ją… albo jej duszę? Muszę spraw­dzić. Tyle mi zo­sta­ło.

A jeśli czar­na isto­ta po pro­stu mnie za­bi­je?

Cóż, jak to mówią: win-win.