Ofiara

Pu­ka­nie do drzwi wy­rwa­ło mnie z nie­przy­jem­nych roz­my­ślań, w któ­rych się po­grą­ży­łem.

– Wsta­waj!

Za każ­dym razem, gdy ru­sza­li­śmy na po­lo­wa­nie, stary Gun­ter kazał mi wsta­wać. W od­po­wie­dzi za­wsze wy­cho­dzi­łem z po­ko­ju w ciągu paru se­kund, odzia­ny w płaszcz i uzbro­jo­ny, co nie by­ło­by moż­li­we, gdy­bym chwi­lę wcze­śniej leżał pod koł­drą. Stary nie zwra­cał na to uwagi.

Sta­ną­łem na ko­ry­ta­rzu. Zie­lo­ne świa­tło wsą­cza­ło się przez okna, roz­ja­śnia­ło wnę­trze chaty. Gun­ter był już na scho­dach. Od­dy­chał cięż­ko, deski skrzy­pia­ły pod jego kro­ka­mi. Wciąż był zręcz­ny i wi­tal­ny jak nie­je­den mło­dzian, ale lata naj­więk­szej spraw­no­ści miał już dawno za sobą.

Drze­wo pło­nę­ło. Jesz­cze kilka go­dzin wcze­śniej, o zmierz­chu, na ga­łąz­kach tliły się po­je­dyn­cze blade pło­my­ki. Teraz ogień strze­lał wy­so­ko w niebo; szma­ragd i se­le­dyn mie­sza­ły się ze sobą i kłę­bi­ły z wście­kło­ścią, którą chęt­nie przy­pi­sy­wa­no nie­okieł­zna­nym siłom na­tu­ry. 

Stary łowca wrę­czył mi po­chod­nię. Przy­tkną­łem ją do hu­czą­cych pło­mie­ni. Gun­ter po­szedł w moje ślady, ale naj­pierw zło­żył na swo­jej po­chod­ni po­ca­łu­nek i od­mó­wił dzięk­czyn­ną mo­dli­twę. Po wielu mie­sią­cach za­żar­tych dys­ku­sji i sprze­czek przy­zwy­cza­ili­śmy się do swo­ich prze­ko­nań. Prze­ko­nań, które – co oka­za­ło się dla mnie wiel­kim za­sko­cze­niem – były skraj­nie różne. Przy­szło mi żyć i po­lo­wać u boku gor­li­we­go wy­znaw­cy kultu świę­te­go ognia.

Nie chcia­łem, by Stary do­strzegł w moim spoj­rze­niu coś, co mógł­by po­trak­to­wać jako wyraz nie­chę­ci, dla­te­go sta­ną­łem do niego bo­kiem, nie pa­trząc nawet, jak od­pra­wia swoje gusła.

Szyny bie­gły z mroku w mrok. Spoj­rza­łem w kie­run­ku, z któ­re­go miał nad­je­chać po­ciąg. Za­mkną­łem oczy, wstrzy­ma­łem od­dech.

– Ja już go sły­szę.

– Nie­moż­li­we!

Stary, jak zwy­kle, trzy­mał po­chod­nię przy samej twa­rzy. Kie­dyś stwier­dził, że czuje bi­ją­ce od niej cie­pło. Za­py­ta­łem go, czy wie, co to ta­kie­go au­to­su­ge­stia. Uśmiech­nął się tylko, uka­zu­jąc nie­peł­ne uzę­bie­nie i kilka no­wych zmarsz­czek.

– A tory? Nie czu­jesz, jak drżą?

Sta­ną­łem przy szynach. Cisza. Zlu­stro­wa­łem drew­nia­ne pod­kła­dy, roz­grze­ba­łem po­de­szwą tro­chę żwiru. Drżą, aku­rat.

– Coś cię trapi.

On nie pytał, stwier­dzał fakt. Bar­dzo w jego stylu. Za­gry­złem wargi.

– My­ślisz o niej.

Nie chcia­łem ani kła­mać, ani wy­zna­wać praw­dy. Zresz­tą – czym, do licha, była praw­da? Jak niby wy­glą­da­ła?

– Mia­łem to samo.

Wy­trzesz­czy­łem oczy i mi­mo­wol­nie roz­chy­li­łem usta, przy­da­jąc mej twa­rzy głup­ko­wa­ty wyraz.

– O czym mó­wisz?

– Długo by opo­wia­dać. Kie­dyś…

Z od­da­li do­biegł nas prze­cią­gły jęk sy­re­ny. Jak na ko­men­dę, zdję­li­śmy ple­ca­ki. Od­two­rzy­łem sobie w my­ślach na­po­mnie­nie Gun­te­ra:

„Wierz mi na słowo, że zna­łem ludzi zdol­niej­szych od nas, któ­rzy po­szli do pia­chu przez głupi błąd. Więc bez ga­da­nia spraw­dza­my, czy cze­goś nie za­po­mnie­li­śmy”.

Mó­wiąc o zdol­niejszych lu­dziach, miał na myśli mo­je­go po­przed­ni­ka. Zgi­nął pod­czas łowów. Pa­ra­no­icz­ny zwy­czaj spraw­dza­nia ekwi­pun­ku wcale mnie nie draż­nił, w kwe­stiach do­ty­czą­cych my­śliw­skie­go fachu ule­ga­łem sło­wom Sta­re­go bez dys­ku­sji.

– Masz wszyst­ko?

– Tak.

Usłuszałem ciche stu­ka­nie, z każdą se­kun­dą coraz gło­śniej­sze. Po chwi­li do­łą­czył do niego syk. Me­lo­dia wy­gry­wa­na przez pa­ro­wóz za­wsze brzmia­ła tak samo.

W końcu wy­ło­nił się z mroku. Po­my­śla­łem, że zmie­rza ku nam szyb­ciej niż za­zwy­czaj, ale gdyby coś było ina­czej, Stary z pew­no­ścią zwró­cił­by na to uwagę.

Po­ciąg zbli­żał się, wy­rzu­ca­jąc w po­wie­trze kłęby pary. Nie prze­sta­wał wy­gry­wać swej upior­nej me­lo­dii, coraz gło­śniej, coraz szyb­ciej. Jak zwy­kle, lo­ko­mo­ty­wa cią­gnę­ła za sobą pięć wa­go­nów. To, co zo­ba­czy­łem w ich oknach, spra­wi­ło, że po raz ko­lej­ny nie chcia­łem dać wiary wła­snym oczom.

– Klau­ni? – jęk­ną­łem.

– W do­dat­ku akro­ba­ci.

– Ska­ka­li, jakby mieli tam ja­kieś tram­po­li­ny. Jeden po­ka­zał nam chyba obe­lży­wy gest?

– Żeby to jeden.

Po­ciąg minął naszą wy­sep­kę świa­tła i znik­nął w czer­ni. Po­cze­ka­li­śmy, aż znów zrobi się zu­peł­nie cicho, i do­pie­ro wtedy ru­szy­li­śmy w ślad za nim.

Pod­czas mar­szu Gun­ter za­wsze roz­glą­dał się na boki, jakby w oba­wie, że coś może kryć się w ciem­no­ściach. Zie­lo­ny blask bi­ją­cy z na­szych po­chod­ni od­ga­niał mrok dużo sku­tecz­niej niż zwy­kły ogień, więc nikt ani nic nie mogło się do nas pod­kraść. A jed­nak trzy­ma­łem dłoń na rę­ko­je­ści szty­le­tu, gotów w każ­dej chwi­li wy­drzeć go z po­chwy.

Za­zwy­czaj gdzieś w po­ło­wie drogi za­czy­na­li­śmy roz­mo­wę na temat cze­ka­ją­ce­go nas za­da­nia.

– Może być ru­chli­we – rzu­cił Stary. – I za­ja­dłe.

– Albo wprost prze­ciw­nie – od­par­łem.

– Skąd ten po­mysł?

– Myślę, że pa­sa­że­rem jest utra­cjusz – od­par­łem – który przez dobre pół życia hulał jak sza­lo­ny. Mistrz w po­dej­mo­wa­niu złych de­cy­zji, czę­sto robił z sie­bie bła­zna. Taki klaun. Aż kipi gnie­wem, ale ma też w sobie całe po­kła­dy go­ry­czy, zre­zy­gno­wa­nia i me­lan­cho­lii. To prze­ci­wień­stwo ży­wot­no­ści. Co­kol­wiek wyj­dzie z tu­ne­lu, bę­dzie wście­kłe, ale i ospa­łe.

– Ładna hi­sto­ryj­ka.

Po­my­śla­łem sobie: To nie hi­sto­ryj­ka, tylko dia­gno­za, którą uku­łem na pod­sta­wie przy­swa­ja­nej ca­ły­mi dnia­mi fa­cho­wej li­te­ra­tu­ry, po którą też po­wi­nie­neś się­gnąć, ty chłop­sko­ro­zum­ski fa­na­ty­ku!

Po­wie­dzia­łem zaś:

– Ano.

Po raz ko­lej­ny zdu­mia­łem się tym, jak można być rów­no­cze­śnie tak mą­drym i głu­pim, tak otwar­tym i ogra­ni­czo­nym, tak prze­ze mnie po­dzi­wia­nym i wprost prze­ciw­nie.

Do­tar­li­śmy do tu­ne­lu. Sta­jąc przed wy­lo­tem czar­nej gar­dzie­li, po­wio­dłem wzro­kiem po skru­sza­łych ce­głach, wczy­ty­wa­łem się w do­brze mi znane in­skryp­cje, które bu­dow­ni­czo­wie po­sta­no­wi­li utrwa­lić w masie schną­ce­go be­to­nu dla na­stęp­nych po­ko­leń. Kim byli ci lu­dzie? Co sobie my­śle­li, ma­cha­jąc ło­pa­ta­mi, sta­wia­jąc stem­ple, mie­sza­jąc za­pra­wę?

Ode­zwa­ło się. Wy­ję­li­śmy szty­le­ty.

– Brzmia­ło jak szcze­ka­nie – po­wie­dział Gun­ter.

– Ra­czej jak tłu­mio­ny ka­szel. Albo śmiech.

– Jest bli­sko.

– Też tak myślę.

To, co kryło się przed nami w tu­ne­lu, w mroku tak wiel­kim, że nawet blask świę­te­go ognia nie był w sta­nie go prze­nik­nąć, mogło w każ­dej chwi­li się nam uka­zać.

– Przy­zy­wam cię! – krzyk­nął Gun­ter.

Roz­legł się chlu­pot, jakby coś wiel­kie­go weszło do ka­łu­ży. Z ciem­no­ści wy­ło­ni­ła się twarz. Na­tych­miast znik­nę­ła, ale tylko po to, by se­kun­dę póź­niej znów się nam uka­zać. Po­ru­sza­ła się w przód i tył, to wy­ska­ku­jąc, to wpa­da­jąc w czerń. Z każ­dym ru­chem isto­ta od­sła­nia­ła się przed nami coraz bar­dziej, aż w końcu uj­rze­li­śmy ją w całej obrzy­dli­wej oka­za­ło­ści.

Gęba jaź­nia­ka przy­po­mi­na­ła uma­lo­wa­ną ludz­ką twarz, może nawet nią była, ale nie mo­głem tego z całą pew­no­ścią stwier­dzić. W bla­sku zie­lo­ne­go ognia cyr­ko­wy ma­ki­jaż, gro­te­sko­wo wie­lo­barw­ny, przy­brał od­cień ko­bal­tu. Krót­ka szyja wy­ra­sta­ła z obrzy­dli­we­go ciel­ska, sza­rej masy przy­wo­dzą­cej na myśl coś zbli­żo­ne­go kształ­tem – a ra­czej bez­kszta­łtem – do gi­gan­tycz­ne­go śli­ma­ka. Po­je­dyn­cze, zwień­czo­ne pa­zu­ra­mi od­nó­ża, nie­któ­re dłu­gie i smu­kłe, inne zaś mikre i grube, sta­ra­ły się od­py­chać ciel­sko od ziemi, wspo­ma­gać je w śla­ma­zar­nym ruchu na­przód.

To było moje ósme po­lo­wa­nie. Osiem starć w nie­ca­łe pół roku. Dużo. Ku­si­ło mnie, aby, w opar­ciu o na­by­te do­świad­cze­nie, za­kwa­li­fi­ko­wać be­stię jako niegroź­ną i przy­głu­pią; wy­glą­da­ło na to, że nie jest za­in­te­re­so­wa­na kon­fron­ta­cją. Speł­zła z torów i za­czę­ła sunąć wzdłuż pa­gór­ka, w który wbi­jał się tunel. Gun­ter oce­niał sy­tu­ację. Cze­ka­łem na jego ko­men­dę.

– Po­wo­li! – po­wie­dział, ru­sza­jąc w stro­nę jaź­nia­ka. Kroki sta­wiał roz­waż­nie, gotów w każ­dej chwi­li od­sko­czyć albo odbić atak szty­le­tem.

Gdy zbli­ży­li­śmy się na od­po­wied­nią od­le­głość, Stary ujął po­chod­nię jak oszczep i ci­snął nią w le­d­wie ru­cho­my cel. 

Pło­mie­nie na­tych­miast roz­la­ły się po ciele be­stii. Za­wy­ła. Z jej gar­dła wy­do­był się ten sam co przed chwi­lą od­głos, przy­po­mi­na­ją­cy śmiech lub ka­szel, acz teraz na­sy­co­ny bólem i wście­kło­ścią.

Jaź­niak drżał i pękał. Wy­peł­nia­ją­ca go ciecz za­wrza­ła. Od smro­du za­krę­ci­ło mi się w gło­wie, ale ści­ska­łem szty­let mocno, wy­cze­ku­jąc pod­stęp­ne­go ataku. Za­czę­li­śmy się wy­co­fy­wać, nie spusz­cza­jąc oczu z umie­ra­ją­ce­go po­two­ra. W ostat­nim przed­śmiert­nym spa­zmie rzu­cił się w naszą stro­nę, ale był to wy­si­łek godny po­ża­ło­wa­nia – nie­któ­re be­stie po­tra­fi­ły jed­nym susem po­ko­nać dy­stans pię­ciu me­trów, ta zaś je­dy­nie prze­to­czy­ła się na bok i za­pa­dła w sobie jak prze­kłu­ty balon. Świę­ty ogień po­że­rał szcząt­ki, aż w końcu cały jaź­niak, łącz­nie ze swą brzyd­ką gębą, ob­ró­cił się w kupkę po­pio­łu.

Gun­ter po­szedł po swoją po­chod­nię i pod­niósł ją nad głowę, by przy­stą­pić do mo­dli­twy nad pro­cha­mi. Na szczę­ście nie była zbyt długa; jej od­mó­wie­nie, łącz­nie z ce­re­mo­nia­łem po­le­ga­ją­cym na klę­ka­niu, wsta­wa­niu i biciu po­kło­nów, zaj­mo­wa­ło góra czte­ry mi­nu­ty.

– Brawo – rzu­cił Stary, kiedy już skoń­czył.

– Co?

– Do­brze wy­kom­bi­no­wa­łeś. Z tą pa­sku­dą.

Rze­czy­wi­ście, moja dia­gno­za była celna. Albo mia­łem szczę­ście – nie­któ­rzy ana­li­ty­cy twier­dzi­li, że pra­wi­dło­we roz­po­zna­nie ja­kie­jkol­wiek cechy jaź­nia­ka na pod­sta­wie tego, co uda się za­ob­ser­wo­wać przez okna wa­go­nów, jest nie­moż­li­we, że to czy­sta zga­dy­wan­ka. Pod­cho­dzi­łem do tej teo­rii z cie­ka­wo­ścią, ale nie zga­dza­łem się z nią. Zbyt wiele przy­pad­ków, o któ­rych czy­ta­łem, do­wo­dzi­ło, że jest inaczej.

– Po­wi­nie­neś się ze mną po­mo­dlić, by­ło­by ci le­piej.

– Nie za­czy­naj znowu, pro­szę.

Roz­po­czę­li­śmy marsz ku na­szej chat­ce. Ocze­ki­wa­łem, że Gun­ter wróci do tam­tej myśli, którą rzu­cił przed po­lo­wa­niem. Kiedy wspo­mniał, że „miał to samo”.

Już chcia­łem go o to za­py­tać, ale on ode­zwał się pierw­szy:

– Mo­dli­twa to ważna rzecz. Poza wszyst­kim, czło­wiek po­trze­bu­je ry­tu­ałów. Sym­bo­li.

– Bła­gam, dajmy temu spo­kój. Nie chcę…

– Ma na­wrót?

Tego się nie spo­dzie­wa­łem. Stary nigdy nie pytał o Klarę.

– Tak – od­par­łem.

Za­pa­dło dłuż­sze mil­cze­nie. Nie zwal­nia­li­śmy tempa, żwir chrzę­ścił nam pod no­ga­mi.

– Mó­wi­łeś mi przed­tem, że „mia­łeś to samo” – rze­kłem w końcu. Roz­mo­wy z Gun­te­rem by­wa­ły okrut­nie uciąż­li­we. Ury­wał zda­nia w po­ło­wie, czę­sto od­po­wia­dał pół­słów­ka­mi.

– Dawno temu po­cią­giem je­cha­ła pewna ko­bie­ta. Potem przy­sła­ła mi list, tak samo jak ta Klara do cie­bie. Mie­li­śmy się po­brać, ale nic z tego nie wy­szło. Matka mojej córki.

Ile­kroć mówił o córce, at­mos­fe­ra gęst­nia­ła od nie­wy­po­wie­dzia­ne­go żalu. Po raz pierw­szy wspominał jej matkę i nie wiedziałem, jak za­re­ago­wać – po­cią­gnąć temat, czy od­pu­ścić?

 – Po­twór, który wy­lazł po niej z tu­ne­lu, spra­wił mi duży kło­pot.

Wi­dzia­łem, że Gun­ter chce mówić dalej, i czu­łem silną po­ku­sę, by go do tego za­chę­cić – jego hi­sto­rie z po­lo­wań biły na łeb suche spra­woz­da­nia za­miesz­cza­ne w książ­kach. Nie­ocze­ki­wa­nie, za­la­ła mnie fala zło­ści. Zło­ści na sa­me­go sie­bie; na moje nie­zde­cy­do­wa­nie, tchó­rzo­stwo, głu­po­tę, to wszyst­ko, co spra­wia­ło, że nie po­tra­fi­łem od­pi­sać Kla­rze. Nie po­wie­dzia­łem już ani słowa, wró­ci­li­śmy do chaty po­grą­że­ni w mil­cze­niu.

Drze­wo do­ga­sa­ło. Gun­ter za­brał moją po­chod­nię, by skrzy­żo­wać ją ze swoją, i zło­żyć je obie u pod­sta­wy pnia. Za parę go­dzin, o brza­sku, ogień znik­nie.

Zda­rza­ło się, że wró­ciw­szy z po­lo­wa­nia, sia­da­li­śmy w kuch­ni, żeby chwi­lę po­ga­dać, ale czę­ściej, z po­wo­du zmę­cze­nia albo in­nych przy­czyn, szli­śmy pro­sto do łóżek. Tak było i tym razem. Nie oglą­da­jąc się na mego to­wa­rzy­sza, wsze­dłem po scho­dach do po­ko­ju, zrzu­ci­łem z sie­bie cały rynsz­tu­nek, i po­ło­ży­łem się.

Sa­tys­fak­cja pły­ną­ca z uda­nych łowów za­wsze mnie uspo­ka­ja­ła, z po­czu­ciem do­brze wy­ko­na­nej ro­bo­ty bły­ska­wicz­nie za­pa­da­łem w sen. Nie tym razem. Stary tłukł się na dole, chyba przy­rzą­dzał sobie ko­la­cję. Ja nie byłem głod­ny. Jeśli już, to chęt­niej bym się cze­goś napił, choć to­pie­nie smut­ków w kie­lisz­ku nie wy­da­wa­ło mi się do­brym po­my­słem. Zresz­tą, nie mia­łem w tej kwe­stii żad­ne­go do­świad­cze­nia. Ostat­nio piłem z Gun­te­rem – flasz­ka z wy­bla­kłą ety­kie­tą stała w kre­den­sie i była ru­sza­na tylko wtedy, kiedy młody łowca opi­jał swoje pierw­sze łowy. Ja świę­to­wa­łem do­pie­ro po dru­gim po­lo­wa­niu. Po pierw­szym byłem, ła­god­nie rzecz uj­mu­jąc, nie­dy­spo­no­wa­ny.

Dałem ciała.

Po­dob­no nie można być sę­dzią we wła­snej spra­wie, tyczy się to rów­nież oceny wła­sne­go po­stę­pu (lub re­gre­su) na do­wol­nym polu. Mimo to uwa­żam, że kiedy pół roku temu Stary po raz pierw­szy wy­wo­łał mnie z po­ko­ju swym ochry­płym wsta­waj!, byłem zu­peł­nie innym czło­wie­kiem. Bałem się jak dia­bli, li­czy­łem się nawet z tym, że zginę.

Widok pło­ną­ce­go drze­wa dodał mi wów­czas otu­chy. Wielu po­etów po­dej­mo­wa­ło tę próbę, ale wszy­scy po­le­gli z kre­te­sem; żadne opisy nie od­da­ją choć­by w małej czę­ści jego praw­dzi­we­go pięk­na. Nic dziw­ne­go, że zie­lo­ny ogień na­zwa­no świę­tym i za­czę­to od­da­wać mu cześć. Kiedy na wła­sne oczy uj­rza­łem pło­mie­nie, które ska­ka­ły po ga­łę­ziach, nie ob­ra­ca­jąc ich w po­piół, sam od­czu­łem po­ku­sę za­wie­rze­nia swego mar­ne­go, śmier­tel­ne­go życia sile, mo­gą­cej do­ko­ny­wać po­dob­nych cudów.

Inny ja, ten po­przed­ni ja, miesz­ka­ją­cy w cha­cie od paru dni, po­czu­ł dreszcz, za­pa­la­jąc po­chod­nię po raz pierw­szy. Nie mo­głem się po­wstrzy­mać i zbli­ży­łem dłoń do pło­mie­ni. Długo sta­łem bez ruchu, cał­ko­wi­cie urze­czo­ny, po­zwa­la­jąc im gła­skać się po skó­rze. Stary ob­ser­wo­wał to z do­bro­dusz­nym uśmie­chem. Mu­siał przy­jąć mój za­chwyt za dobrą mo­ne­tę. Wie­dział, że nie je­stem czci­cie­lem ognia, i pew­nie wtedy do­strzegł we mnie ma­te­riał na wy­znaw­cę.

Usły­sze­li­śmy ryk sy­re­ny. Gun­ter zrzu­cił ple­cak i na­ka­zał mi zro­bić to samo.

– Przed chwi­lą spraw­dza­łem. Wszyst­ko mam.

Wtedy to usły­sza­łem o lu­dziach dużo od nas zdol­niej­szych, któ­rzy zgi­nę­li przez głupi błąd. Do­pie­ro wiele ty­go­dni póź­niej, kiedy uznał, że je­stem go­dzien, by wy­słu­chać tej hi­sto­rii, Stary opo­wie­dział mi o tym, jak stra­cił to­wa­rzy­sza. Młody łowca, nie­mal mój ró­wie­śnik, wy­krwa­wił się po tym, jak be­stia po­chwy­ci­ła go w pasz­czę. Jedna opa­ska uci­sko­wa, którą Gun­ter miał w swoim ple­ca­ku, nie wy­star­czy­ła do za­ta­mo­wa­nia krwo­to­ku. Nie po­wie­dzia­łem tego na głos, ale po wy­słu­cha­niu, jakie rany od­niósł tam­ten nie­szczę­śnik, wąt­pi­łem, by co­kol­wiek było w sta­nie mu pomóc.

Pa­ro­wóz wy­ło­nił się z mroku. Po­my­śla­łem sobie, że wy­glą­da jak żywa isto­ta, mkną­cy ku nam po­twór, gi­gan­tycz­ny in­sekt po­kry­ty czar­nym jak smoła pan­ce­rzem. Po­tęż­ny hałas, me­lo­dia zło­żo­na ze stu­ka­nia, zgrzyt­nięć i syku, na­praw­dę mnie wy­stra­szy­ła. Przy­zna­ję, że naj­chęt­niej za­tkał­bym sobie wtedy uszy. Zmu­si­łem się jed­nak, by sta­nąć przy to­rach, tuż obok mego to­wa­rzy­sza, i by trzy­mać oczy sze­ro­ko otwar­te.

Wrza­sną­łem i od­sko­czy­łem do tyłu, omal nie upusz­cza­jąc po­chod­ni. Stary nie wy­glą­dał na po­ru­szo­ne­go. Od­cze­kał, aż szum po­cią­gu ucich­nie w dali, i do­pie­ro wtedy, za­cho­wu­jąc ka­mien­ne ob­li­cze, ski­nął na mnie. Ru­szy­li­śmy w stro­nę tu­ne­lu.

– Szkie­le­ty – szep­ną­łem, zrów­nu­jąc się z nim w mar­szu.

– Ano. Praw­dzi­we ko­ścio­tru­py. Ładne suk­nie.

– Wi­dział pan… wi­dzia­łeś już kie­dyś coś po­dob­ne­go?

– Tru­po­szy? Nie, nie przy­po­mi­nam sobie. Ale takie fa­ta­łasz­ki się zda­rza­ją. Kie­dyś pod su­fi­tem wi­siała małpa w sukni ba­lo­wej.

– Jak my­ślisz, czego to sym­bol?

– Cho­le­ra wie. To, co wy­le­zie z tu­ne­lu, i tak nie bę­dzie ko­ścio­tru­pem, to tak nie dzia­ła.

– Tak. Kształt jaź­nia­ków rzad­ko bywa zbież­ny z na­tu­rą zło­gów. W końcu złogi to tylko, można po­wie­dzieć, za­czyn. Lubię tę me­ta­fo­rę. W każ­dym razie nie­któ­rzy ba­da­cze uwa­ża­ją…

– Złogi?

– No, to, co wy­peł­nia wa­go­ny.

– Nie wie­dzia­łem, że tak się na to mówi. Dla mnie to me­na­że­ria.

– Ładne okre­śle­nie.

– Nie­jed­ne cuda zda­rzy­ło mi się wi­dzieć w tych oknach.

– Ludz­ki umysł to prze­dziw­na kra­ina.

– Dusza, nie umysł. Prze­dziw­na, tak. I ba­gni­sta.

Za­brzmia­ło to bar­dzo gorz­ko. Roz­mo­wa się urwa­ła. Nie wie­dzia­łem, co są­dzić o moim to­wa­rzy­szu, wy­da­wał mi się dzi­wacz­ny, ale ktoś, kto od lat peł­nił dyżur na tym sta­no­wi­sku, nie mógł być zu­peł­nie nor­mal­ny. Nie rwał się, by mówić o sobie, wy­znał mi je­dy­nie, że ma do­ro­słą córkę, któ­rej nie wi­du­je, i za którą bar­dzo za nią tę­sk­ni. Na tamtą porę mia­łem tylko na­dzie­ję, że Gun­ter zna się na swo­jej ro­bo­cie – jakby wy­słu­ga lat nie była tego do­wo­dem. Chcia­łem się prze­ko­nać, że przy­szło mi współ­pra­co­wać z kimś, komu mogę za­ufać. Ślepy los speł­nił to ży­cze­nie.

W końcu do­szli­śmy do miej­sca, o któ­rym czy­ta­łem w dzie­siąt­kach ksią­żek, i które wi­dzia­łem na set­kach fo­to­gra­fii. Tunel. Miej­sce ko­ja­rzo­ne z ulgą, przy­no­szą­ce wy­tchnie­nie udrę­czo­nym umy­słom, czy – jak chciał­by Stary – du­szom. Jakiś czas potem, było to chyba po czwar­tym po­lo­wa­niu, roz­ma­wia­li­śmy aż do brza­sku. Za­py­ta­łem Gun­te­ra, czy nie chciał­by kie­dyś wy­brać się na prze­jażdż­kę po­cią­giem. To była nie­win­na, żar­to­bli­wa za­czep­ka. Twarz mo­je­go roz­mów­cy stę­ża­ła, uśmiech za­stą­pił gry­mas, jaki po­ja­wia się na twa­rzy kogoś, kto po­chy­la się nad pro­ble­mem nie do roz­wią­za­nia.

– Nie po­ra­dził­byś sobie z tym, co wy­szłoby z tu­ne­lu. Je­stem złym czło­wie­kiem, młody.

Mówił to śmiertelnie poważnie. Po­smut­niał. Roz­mo­wa ugrzę­zła, więc chwi­lę potem, o wscho­dzie słoń­ca, uda­li­śmy się na spo­czy­nek.

– Trzy­maj się bli­sko mnie. Po­chod­nia i szty­let do przo­du. Spo­dzie­waj się wszyst­kie­go – rzu­cił Stary. A potem za­czął na­wo­ły­wać jaź­nia­ka. Sporo czy­ta­łem o tej tra­dy­cji, mało kto ją po­chwa­lał. Je­dy­nym ar­gu­men­tem prze­ma­wia­ją­cym na jej ko­rzyść był fakt, że ogar­nię­ty re­li­gij­nym wzmo­że­niem łowca wkła­dał wię­cej serca do walki. Tylko tyle i aż tyle.

Za­le­ga­ją­cy w tu­ne­lu mrok opie­rał się bla­sko­wi świę­te­go ognia. Mimo to pró­bo­wa­łem do­strzec co­kol­wiek, prze­bić się wzro­kiem przez ścia­nę zwar­tej czer­ni.

Nie cze­ka­łem długo – z ciem­no­ści wy­sko­czy­ła sa­ren­ka. Jej ruch był lekki, pełen gra­cji, która od razu prze­pa­dła; zwie­rząt­ko za­drża­ło i wbiło w nas zlęk­nio­ne spoj­rze­nie. Zu­peł­nie, jakby w tam­tej chwi­li ona też uj­rza­ła nas po raz pierw­szy. Na­pię­ła się, po­sta­wi­ła dłu­gie uszy na sztorc, i tkwi­ła tak, nie­ru­cho­mo, cze­ka­jąc na roz­wój wy­pad­ków.

Wie­dzia­łem, że mam przed sobą bestię, ale jakoś nie łą­czy­łem tego z fak­tem, że będę mu­siał przy­ło­żyć rękę do jej za­bi­cia. Wydawała mi się piękna. Po­pa­dłem w dziw­ny, nie­mal­ hip­no­tycz­ny stan. 

To, że opu­ści­łem szty­let i po­chod­nię, do­tar­ło do mnie, kiedy nos i oczy sa­ren­ki, trzy ciem­ne ka­mycz­ki, nagle znik­nę­ły. Nie zdą­ży­łem drgnąć, kiedy coś bły­ska­wicz­nie po­mknę­ło w moją stro­nę i ści­snę­ło mnie za gar­dło. Upa­dłem na ko­la­na. Nie mo­głem od­dy­chać i w de­spe­ra­cji za­czą­łem wy­ma­chi­wać po­chod­nią. Na próż­no – miaż­dżą­cy ucisk nie ze­lżał ani odro­bi­nę.

Kątem oka do­strze­głem, jak Gun­ter unosi szty­let. Ciął sku­tecz­nie. Pa­dłem na zie­mię, z tru­dem ła­piąc od­dech. Zdar­łem z sie­bie to, czym jaźniak pró­bo­wa­ł przy­cią­gnąć mnie do sie­bie. Było zwiot­cza­łe i mokre.

Sa­ren­ka stała na sze­ro­ko roz­sta­wio­nych ra­ci­cach, po­chy­la­jąc się do przo­du. Jej głowa za­mie­ni­ła się w coś, co z jed­nej stro­ny przy­wo­dzi­ło na myśl gi­gan­tycz­ny kie­lich eg­zo­tycz­ne­go kwia­tu, a z dru­giej – pasz­czę kro­ko­dy­la. Jęzor, po­dob­ny do liny albo gi­gan­tycz­ne­go pędu, mio­tał się po żwi­rze jak ogar­nię­ty furią wąż. W miej­scu cię­cia try­ska­ła z niego czar­na krew.

Be­stia sko­czy­ła. Byłem gotów: Zdą­ży­łem pod­nieść się z ziemi i wy­sta­wić szty­let. Spa­da­ją­ce ciało, za­ska­ku­ją­co cięż­kie, zwa­li­ło mnie z nóg. Mimo to ude­rzy­łem czy­sto i mocno, wbi­łem ostrze aż po rę­ko­jeść. Na be­stii nie zro­bi­ło to wra­że­nia – wy­da­jąc z sie­bie od­głos przy­po­mi­na­ją­cy war­cze­nie, przy­ci­snę­ła mnie do pod­ło­ża. Wtedy po­czu­łem ukłu­cia, drob­ne igieł­ki wcho­dzą­ce w brzuch, ra­mio­na, klat­kę pier­sio­wą.

Gun­ter, wy­krzy­ku­jąc słowa jed­nej z mo­dlitw, wbił po­chod­nię w bok jaź­nia­ka. Ten od­sko­czył, wy­da­jąc z sie­bie pisk. Do­pie­ro wtedy zro­zu­mia­łem, że upu­ści­łem swoją po­chod­nię wcze­śniej, kiedy be­stia zła­pa­ła mnie ję­zo­rem.

Ze­rwa­łem się na równe nogi. Po­czu­łem ból. Przy­ło­ży­łem rękę do brzu­cha, moja ko­szu­la była cała mokra. Nie mia­łem wąt­pli­wo­ści, że to krew. Moja krew.

Kwia­to­po­dob­ny pysk roz­ra­stał się. Be­stia na­je­żo­na była kol­ca­mi, które z każ­dym jej od­de­chem wy­su­wa­ły się i cho­wa­ły w ciele. Pa­mię­tam jesz­cze zimno prze­szy­wa­ją­ce mnie od stóp do głów, a potem już nic. Stra­ci­łem przy­tom­ność.

Ock­ną­łem się w ciem­nym i dusz­nym po­ko­ju. Ob­rzu­ci­łem spoj­rze­niem ścia­ny, niski sufit, walające się po ką­tach szpar­ga­ły. Nie mo­głem ze­brać myśli do kupy, moja świa­do­mość za­wi­sła gdzieś po­mię­dzy jawą a snem. Otrzeź­wił mnie ból; znów po­czu­łem dzie­siąt­ki igieł wbi­ja­ją­cych się w ciało. Le­ża­łem na łóżku w po­ko­ju Gun­te­ra. Spró­bo­wa­łem usiąść i na­tych­miast po­ża­ło­wa­łem – igły za­mie­ni­ły się w noże, orząc moją skórę i wnętrz­no­ści. Krzyk­ną­łem z bólu.

– Leż spo­koj­nie! – Stary wszedł do pokoju, usiadł na skra­ju łóżka, i po­ło­żył mi rękę na czole. – Nie wy­rzy­gaj mi się cza­sem, wla­łem w cie­bie z pół litra sy­ro­pu. Boli?

Po­ki­wa­łem głową.

– To po­myśl, jak czuł­byś się bez leków.

– Co…? – Tyle zdo­ła­łem wy­chry­pieć.

– Ru­ną­łeś jak wór ziem­nia­ków. Pew­nie przez jad, roz­lał ci się po ży­łach. Ubi­łem pa­sku­dę, choć nie było łatwo. Opa­trzy­łem cię i przy­nio­słem do chaty.

Sto­cze­nie sa­mot­nej bitwy, od­nie­sie­nie w niej zwy­cię­stwa, i ura­to­wa­nie mi życia, Stary zre­fe­ro­wał w trzech zda­niach, gło­sem wy­pra­nym z emo­cji.

– Jaź­niak nie zdą­żył cię po­rząd­nie dziab­nąć, to w więk­szo­ści za­dra­pa­nia. Ale wpu­ścił sporo jadu.

Ob­ma­ca­łem tors i pod­brzu­sze. Byłem cia­sno ob­wią­za­ny ban­da­żem.

Nie­ocze­ki­wa­nie Gun­ter zmie­nił ton.

– Coś ty sobie my­ślał? – wark­nął, po­chy­la­jąc się nade mną.

– Po­chod­nia…

– Ano, po­chod­nia! Jak ci upa­dła, to od razu po­wi­nie­neś ją pod­nieść! Stalą to mo­żesz ma­chać do usra­nia…!

Stary rugał mnie na czym świat stoi, a ja, po­grą­żo­ny w bólu, przyj­mo­wa­łem re­pry­men­dę bez pro­te­stu. Może po­wi­nien sobie da­ro­wać, po­cze­kać, aż po­czu­ję się le­piej, ale naj­wi­docz­niej do­szedł do wnio­sku, że jego słowa będą miały więk­szą moc, jeśli wy­tknie mi wszyst­kie błędy w chwi­li, w któ­rej wciąż od­czu­wa­łem – i to na­praw­dę mocno – ich kon­se­kwen­cje.

– Prze­pra­szam – po­wie­dzia­łem, kiedy po­ła­jan­ka w końcu do­bie­gła końca.

– Obyś dzięki temu zmądrzał.

Przez na­stęp­ne dwa ty­go­dnie poił mnie i kar­mił, po­da­wał leki, wy­pro­wa­dzał do kibla. Pod­jął też pierw­sze próby na­wró­ce­nia mnie na tak zwaną wła­ści­wą ścież­kę – upie­rał się, że groź­ne star­cie z jaź­nia­kiem miało mnie cze­goś na­uczyć. Opatrz­ność da­wa­ła mi szan­sę na prze­war­to­ścio­wa­nie życia i za­sta­no­wie­nia się nad tym, w co wie­rzę, a ra­czej nie wie­rzę, a wie­rzyć po­wi­nie­nem. Choć czu­łem się kiep­sko, a to­cze­nie po­dob­nych spo­rów nigdy nie spra­wia­ło mi sa­tys­fak­cji, nie mia­łem wy­bo­ru i przy­stą­pi­łem do obro­ny swo­je­go punk­tu wi­dze­nia, co skut­ko­wa­ło pło­mien­ny­mi, nie­zmie­rza­ją­cy­mi do żad­ne­go celu, dys­ku­sja­mi.

Tak wy­glą­da­ło moje pierw­sze po­lo­wa­nie. Moja kom­pro­mi­ta­cja. Wra­ca­łem do niego za­wsze pod­czas bez­sen­nych nocy, które w ciągu ostat­nie­go pół­ro­cza zda­rza­ły mi się nader czę­sto. W końcu, wy­mę­czo­ny snu­ciem wspo­mnień, od­pły­wa­łem.

Tym razem też mi się udało. 

Spa­łem długo i twar­do. Kiedy otwo­rzy­łem oczy, zegar na ścia­nie wska­zy­wał dzie­sią­tą. Rzu­ci­łem okiem na ka­len­darz, by upew­nić się, że dzi­siaj od­wie­dza nas Jed. Zsze­dłem na dół. Gun­ter stał przed domem, za­pa­trzo­ny w dal.

– Tam­ten chyba zgu­bił ze­ga­rek – rzu­cił na po­wi­ta­nie.

Nie­cier­pli­wił się, po­nie­waż chciał jak naj­szyb­ciej za­ła­twić za­ku­py w ob­woź­nym skle­pi­ku Jeda i wy­ru­szyć na ko­lej­ną in­spek­cję. Prze­pro­wa­dzał je re­gu­lar­nie, choć wcale nie mu­siał tego robić. Raz za­brał mnie na taki ob­chód, ale nie po­słu­ży­ło to żad­ne­mu z nas. On wku­rzał się, że nie do­strze­gam oczy­wi­stych uste­rek, które na­le­ża­ło zgło­sić (pod­kła­dy były zbu­twia­łe, gdzie­nie­gdzie nasyp miał się osu­wać, tu i tam szyny były nie takie), a ja za­ła­my­wa­łem ręce nad jego cze­pial­stwem, po­wta­rza­jąc, że kon­ser­wa­cja linii nie jest na­szym zmar­twie­niem. Usły­sza­łem wów­czas, że ci, któ­rzy się tym zaj­mu­ją, to banda pa­ta­ła­chów, i że ktoś musi po nich spraw­dzać.

W końcu zza pa­gór­ka wy­ło­ni­ła się szara plam­ka. O ile nocne po­cią­gi, wy­pa­da­ją­ce nagle z ciem­no­ści, bu­dzi­ły prze­ra­że­nie, tak po­kracz­na dre­zy­na Jeda, wi­docz­na z da­le­ka i z da­le­ka zdu­mie­wa­ją­ca swą po­kracz­no­ścią, szcze­rze nas ba­wi­ła. Ten wa­riat po­skła­dał ją wła­sny­mi rę­ka­mi i był z tego dumny.

– Co tak rży­cie? – rzu­cił Jed, wy­ska­ku­jąc z szo­fer­ki.

– Po pro­stu cie­szy­my się, że sko­ru­pa ożyła – od­parł Stary.

Jed prych­nął. Opu­ścił burtę, by za­pre­zen­to­wać nam przy­wie­zio­ne to­wa­ry.

– Jesz­cze się nie zda­rzy­ło, żeby nie za­sko­czy­ła od kopa. Chciał­byś być w ta­kiej kon­dy­cji, jak moje ma­leń­stwo.

Jed za­glą­dał do nas co dwa ty­go­dnie. Słow­ne utarcz­ki były nie­od­łącz­nym ele­men­tem jego wizyt. On i Gun­ter bar­dzo się lu­bi­li, więc prze­róż­ne do­cin­ki, choć nie­kie­dy na­praw­dę ostre, sta­no­wi­ły przy­ja­ciel­ską grę to­czo­ną od nie­pa­mięt­nych cza­sów.

Mój to­wa­rzysz prze­szedł do kon­kre­tów:

– Dawaj pan tak: jajka, pla­stry bocz­ku, tro­chę sło­ni­ny, masło…

Jed nie byłby sobą, gdyby nie za­py­tał mnie o moją ko­re­spon­den­cję:

– Jak tam, młody? Na­skro­ba­łeś od­po­wiedź?

– Jesz­cze nie.

Jed syk­nął, jak­bym po­peł­nił jakąś gafę, i po­krę­cił głową.

– Z pan­na­mi tak nie wolno. Zna­czy, trze­ba je brać na prze­cze­ka­nie, ale z głową. Prze­do­brzysz.

– Będę miał to na uwa­dze.

– Chyba, że chce cię za­wlec przed oł­tarz. Takie rze­czy się czuje, nawet jak wprost o tym nie pisze…

– Daj mu spo­kój! – wark­nął Gun­ter. – Co się wtry­niasz w nie­swo­je spra­wy?

– Ja tu daję bez­cen­ne rady.

– Chyba be­zec­ne. I durne. Weź le­piej pokaż te jajka, znowu mi wci­śniesz ob­tłu­czo­ne.

– Ob­tłu­czo­ne…?!

Ja też zro­bi­łem za­ku­py i dałem Je­do­wi na­pi­wek, za który ład­nie po­dzię­ko­wał. Za­mknął burtę, wszedł na dre­zy­nę, i ro­zej­rzał się do­ko­ła.

– Ale to musi pięk­nie wy­glą­dać, jak się pali – rzu­cił, wska­zu­jąc drze­wo.

– Ser­decz­nie za­pra­sza­my! – Stary wy­ko­nał za­chę­ca­ją­cy gest. – Wpad­nij do nas kie­dyś, zo­ba­czysz sobie po­ciąg, pój­dzie­my na łowy… 

– Nie, dzię­ku­ję. Jesz­cze mi życie miłe. Nie każdy jest tak po­my­lo­ny, jak wy. Dwaj sza­le­ni dróż­ni­cy.

Jed lubił zwra­cać się do nas w ten spo­sób. Dróż­ni­cy. Za­kła­dał, że to okre­śle­nie nas de­pre­cjo­nu­je, choć mnie było ono zu­peł­nie obo­jęt­ne, a dla Gun­te­ra – bio­rąc pod uwagę jego szaj­bę na punk­cie kolei – sta­no­wi­ło wręcz kom­ple­ment czy ra­czej miłą wróż­bę; nie zdzi­wił­bym się, gdyby Stary pew­ne­go dnia zło­żył broń i z ce­nio­ne­go łowcy zo­stał pro­stym, do­glą­da­ją­cym to­ro­wi­ska, urzęd­ni­kiem.

Gun­ter ru­szył na in­spek­cję, a ja wró­ci­łem do swo­je­go po­ko­ju. Się­gną­łem po książ­kę, którą teraz stu­dio­wa­łem, wy­ją­łem ze­szyt z no­tat­ka­mi. Po pię­ciu mi­nu­tach czy­ta­nia w kółko tych sa­mych zdań bez ro­zu­mie­nia ich sensu, od­pu­ści­łem. Z po­nu­rą de­ter­mi­na­cją kogoś, kto pra­gnie po­grze­bać w ranie z na­dzie­ją, że przy­nie­sie mu to chwi­lo­wą ulgę, wy­ją­łem z szu­fla­dy list. Pierw­szy list od Klary.

Jed przy­wiózł mi go wkrót­ce po pe­cho­wym po­lo­wa­niu. Mo­głem już stać o wła­snych si­łach, oso­bi­ście ode­bra­łem ko­per­tę z rąk han­dla­rza, który nie szczę­dził dwu­znacz­nych ko­men­ta­rzy. Imię i na­zwi­sko nadaw­czy­ni nic mi nie mó­wi­ło. Ad­re­sa­tem był Sz. P. Łowca, który do­znał ran pod­czas łowów.

Dzie­sięć dwu­stron­nie za­pi­sa­nych kar­tek pa­pie­ru. Pismo było drob­ne i bar­dzo sta­ran­ne. Usia­dłem do lek­tu­ry i od razu prze­czy­ta­łem wszyst­ko, a zaraz potem zro­bi­łem to po raz drugi.

Klara była młodą ko­bie­tą, le­d­wie peł­no­let­nią. W pierw­szych sło­wach listu dzię­ko­wa­ła mi za moją po­słu­gę. Wy­ra­ża­ła na­dzie­ję, że rany szyb­ko się goją, i żal w związ­ku z tym, że to ona przy­czy­ni­ła się do ich po­wsta­nia; była pa­sa­żer­ką tam­te­go po­cią­gu, po któ­rym prze­cha­dza­ły się wy­stro­jo­ne ko­ścio­tru­py – tak sama je okre­śli­ła.

Opi­sa­ła mi swą po­dróż ze szcze­gó­ła­mi, po­cząw­szy od mo­men­tu, gdy pod­ję­ła de­cy­zję, by w nią wy­ru­szyć. Jej ro­dzi­na była ma­jęt­na, mogła po­zwo­lić sobie na kupno bi­le­tu, co za­le­cił jeden z le­ka­rzy, nie­mo­gą­cy dać gwa­ran­cji, że córka nie umrze z wy­cień­cze­nia – cier­pia­ła bo­wiem na ja­dło­wstręt i mimo szcze­rych chęci nie po­tra­fi­ła zmu­sić się do re­gu­lar­ne­go przyj­mo­wa­nia po­kar­mów.

 Klara zdra­dzi­ła mi, jak bar­dzo się bała, wcho­dząc do po­cią­gu. Wnę­trze było po­nu­re i przy­wo­dzi­ło na myśl po­przed­nią epokę; dłu­gie drew­nia­ne ławy, przy­twier­dzo­ne do sto­li­ków, po­czer­nia­łe lampy naf­to­we, cu­dacz­ne ozdo­by. Kiedy po­ciąg ru­szył, stało się coś dziw­ne­go – w jej gło­wie roz­brzmie­wa­ły ko­lej­no różne głosy, które nagle za­czę­ła sły­szeć nie pod czasz­ką, ale tuż obok. Oczy­wi­ście wie­dzia­ła, że w trak­cie prze­jaz­du po­zbę­dzie się zło­gów, ale nie przy­pusz­cza­ła, że bę­dzie to pro­ces tak prze­ra­ża­ją­cy.

Rap­tem kilka razy zdo­by­ła się na to, by otwo­rzyć oczy. Usia­dła w kącie prze­dzia­łu, ze szczel­nie za­ci­śnię­ty­mi po­wie­ka­mi, pocąc się ze stra­chu i szep­cząc ko­lej­ne mo­dli­twy. Miała na­dzie­ję, że zdoła zo­ba­czyć przez okno drze­wo da­ją­ce ogień, który miał wy­pa­lić jej kosz­mary. Nie­ste­ty, prze­ga­pi­ła je. Ko­ścio­tru­py szep­ta­ły do niej czułe słowa, po­kle­py­wa­ły po ple­cach i po­wta­rza­ły, że jest cu­dow­na, ide­al­na, a ona pró­bo­wa­ła nie zwra­cać na nie uwagi.

Kiedy wje­cha­ła do tu­ne­lu, stra­ci­ła przy­tom­ność. Ock­nę­ła się u kresu po­dró­ży. Po tru­po­szach nie było śladu, a jej serce wy­peł­niał spo­kój.

Klara na­pi­sa­ła, czym się zaj­mu­je, jakie są jej pasje i za­in­te­re­so­wa­nia, co lubi, a czego nie znosi, gdzie ku­pu­je ubra­nia i książ­ki, gdzie za­zwy­czaj spę­dza wa­ka­cje… W post­scrip­tum po­pro­si­ła mnie, bym w od­po­wie­dzi na jej list – na którą bar­dzo li­czy­ła – wy­znał, jaki kształt przy­brał jaź­niak, któ­re­go po sobie zo­sta­wi­ła, i który spra­wił mi tyle kło­po­tu.

Wy­la­łem z sie­bie stru­mień słów. Na­pi­sa­łem o sobie nie­mal wszyst­ko, co przy­szło mi do głowy. Nie wsty­dzi­łem się przy­znać, że zo­sta­łem łowcą nie dla idei, lecz z po­wo­du pie­nię­dzy. Zdra­dzi­łem jej rów­nież swój sto­su­nek do kultu świę­te­go ognia i może zbyt bru­tal­nie (zwa­żyw­szy na to, że sama była wie­rzą­ca) zwró­ci­łem uwagę na to, że ist­nie­je wiele prze­ko­nu­ją­cych hi­po­tez wy­ja­śnia­ją­cych w spo­sób ra­cjo­nal­ny i zgod­ny z nauką fe­no­me­n pło­ną­cych drzew.

Star­cie z jaź­nia­kiem opi­sa­łem szcze­gó­ło­wo, du­sząc w sobie chęć za­pre­zen­to­wa­nia się w lep­szym świe­tle.

Prze­ka­za­łem od­po­wiedź przez Jeda, a ko­lej­ny list do­tarł po dwóch ty­go­dniach. Klara dzię­ko­wa­ła mi wy­lew­nie za to, że zna­la­złem czas, by od­pi­sać. Przy­zna­ła, że jesz­cze nikt nigdy nie opo­wie­dział jej o sobie tak wiele; to ona stale się uze­wnętrz­nia­ła, nie li­cząc na nic w za­mian. Prze­sła­ła mi swoje zdję­cie. Była pięk­ną ko­bie­tą o szczu­płych ra­mio­nach i smut­nych oczach. Bez wa­ha­nia się­gną­łem po le­gi­ty­ma­cję łowcy i wy­cią­łem z niej swoją fo­to­gra­fię, by się zre­wan­żo­wać.

Od­po­wiedź na mój drugi list na­de­szła po mie­sią­cu. Klara znów źle się czuła. Nie każ­de­mu po­dróż po­cią­giem po­ma­ga­ła na długo. Tra­fi­ła do szpi­ta­la i wsty­dzi­ła się do tego przy­znać. Na­pi­sa­ła, że za­wio­dła sie­bie, ro­dzi­nę, mnie. Że ma tego wszyst­kie­go dosyć. Że pra­gnie odejść.

Od razu przy­stą­pi­łem do pi­sa­nia od­po­wie­dzi.

Jak śmiesz sto­so­wać tani, emo­cjo­nal­ny szan­taż…

Po­dar­łem kart­kę, zmią­łem ją w kulkę i z od­ra­zą od­rzu­ci­łem.

Klaro, bła­gam cię, spró­buj…

Spró­buj! Nikt nie pró­bował tak mocno i roz­pacz­li­wie jak ona! Jesz­cze raz.

Jeśli chcesz, prze­rwę służ­bę i do Cie­bie przy­ja­dę…

Niby czemu? Po co? I tak nie po­tra­fiłem jej pomóc. Nikt nie po­tra­fił.

Pod­ją­łem jesz­cze kilka prób stwo­rze­nia listu od nowa, ale każdą z nich szyb­ko koń­czy­łem, znie­sma­czo­ny moimi wła­sny­mi sło­wa­mi. Nie wie­dzia­łem, co po­wi­nie­nem jej prze­ka­zać. Ani co chcia­łem jej prze­ka­zać.

Wró­ciw­szy z in­spek­cji, Gun­ter po­szedł się zdrzem­nąć. Zde­cy­do­wa­łem, że kiedy wsta­nie, po­pro­szę go o roz­mo­wę. Nie wie­rzy­łem, że udzie­li mi rady, którą uznam za godną wcielenia w życie, ale mia­łem poczucie, że każda opi­nia, nawet nie­wie­le warta, przy­naj­mniej ode­rwie mnie od uciążliwych myśli i tych sa­mych, w kółko pod­su­wa­nych sa­me­mu sobie, skraj­nie róż­nych spo­so­bów dzia­ła­nia. Sie­dzia­łem w kuch­ni, sta­ra­jąc się wy­krze­sać z sie­bie odro­bi­nę na­dziei. W końcu usły­sza­łem krzą­ta­ni­nę w po­ko­ju obok. Aż pod­sko­czy­łem, kiedy do­bie­gło mnie gło­śne szu­ra­nie i ło­skot, wska­zu­ją­ce na to, że Gun­ter od­su­nął krze­sło, by gwał­tow­nie na nie opaść. Po­bie­głem, by zo­ba­czyć, co się stało, ale nim zdą­ży­łem za­pu­kać do drzwi, Stary ode­mknął je z mocą.

– Jutro po­lo­wa­nie – rzu­cił. W dłoni ści­skał kart­kę pa­pie­ru, którą mu­siał przed chwi­lą wy­jąć z da­le­ko­pi­su.

Za­trza­snął mi drzwi przed nosem. Sta­łem tam jesz­cze długo, osłu­pia­ły. W spoj­rze­niu Sta­re­go wi­dzia­łem czy­ste prze­ra­że­nie.

Resz­ta dnia była praw­dzi­wą mor­dę­gą. Wie­czo­rem Gun­ter wy­ło­nił się ze swo­je­go po­ko­ju, ale bez słowa minął mnie na ko­ry­ta­rzu, za­ła­twił, co miał do za­ła­twie­nia w to­a­le­cie, i wró­cił za za­mknię­te drzwi.

Za­sną­łem grubo po pół­no­cy, mę­czy­ły mnie kosz­ma­ry. Wsta­łem późno, ro­ze­źlo­ny i zmę­czo­ny. Tam­te­go ni­g­dzie nie było. Tro­ski zwią­za­ne z Klarą ze­szły na dal­szy plan, mar­twi­łem się o mo­je­go to­wa­rzy­sza.

Gun­ter wró­cił do domu w porze obia­do­wej. Przy­rzą­dzi­łem pie­czeń wo­ło­wą, ale nawet na nią nie spoj­rzał. Po­wie­dział, że nie jest głod­ny, i nim zdą­ży­łem się ode­zwać, znik­nął w swoim po­ko­ju. Zbli­ży­łem się na pal­cach do drzwi i przy­ło­ży­łem do nich ucho. Ni­cze­go nie usły­sza­łem.

Po­sze­dłem do sie­bie i roz­cią­gną­łem mię­śnie, a potem od­da­łem się me­dy­ta­cji po­łą­czo­nej z ćwi­cze­nia­mi od­de­cho­wy­mi. Da­le­ki byłem od transu, w któ­rym nigdy nie uda­wa­ło mi się po­grą­żyć. Sku­pi­łem się na wde­chach i wy­de­chach, wy­ci­szy­łem na­tręt­ne myśli. Tak do­cze­ka­łem do wie­czo­ra, a potem do nocy.

– Wsta­waj!

Wy­sze­dłem z Gun­te­rem na dwór. Przyj­rza­łem się jego twa­rzy. W świe­tle zie­lo­nych pło­mie­ni wy­glą­da­ła jesz­cze sta­rzej i bar­dziej po­nu­ro niż za dnia.

– Co ci jest? – za­py­ta­łem.

– Hmm?

– Wy­glą­dasz jak pół­ży­wy. Uni­kasz mnie. Od wczo­raj, kiedy do­sta­łeś da­le­ko­pis.

– Zapal po­chod­nię.

– Od­po­wiedz! O co cho­dzi?

– Wkrót­ce się do­wiesz.

– Zaraz ru­sza­my na po­lo­wa­nie i chciał­bym…

– Cier­pli­wo­ści. – Ku memu zdzi­wie­niu, na ustach Gun­te­ra po­ja­wił się uśmiech.

Chwi­lę potem usły­sze­li­śmy pa­ro­wóz. Cały czas bacz­nie przy­glą­da­łem się Sta­re­mu. Szep­tał pod nosem li­ta­nię.

Po wa­go­nach mio­ta­ły się po­sta­cie przy­po­mi­na­ją­ce ludzi. Tym, co od ludzi je od­róż­nia­ło, były wy­ra­sta­ją­ce z ple­ców skrzy­dła. Nad ko­tło­wa­ni­ną ciał fru­wa­ły setki sza­rych piór. Nie­któ­re po­sta­cie uma­za­ne były krwią; twa­rze, dło­nie i włosy spły­wa­ły czer­wie­nią. Jedna z nich rzu­ci­ła się na szybę, zo­sta­wia­jąc na niej wiel­ką plamę.

W oknie uj­rza­łem długowłosą ko­bie­tę. Kiedy nas mi­ja­ła, nawet nie drgnę­ła.

– Wi­dzia­łeś ją? – za­py­ta­łem Sta­re­go.

Nie od­po­wie­dział. Ru­szył w stro­nę tu­ne­lu.

Dotąd nie było mi dane wi­dzieć żad­ne­go z pa­sa­że­rów po­cią­gu. Po­dob­nie jak Klara, mu­sie­li oni spę­dzać po­dróż wci­śnię­ci w kąt prze­dzia­łu, pró­bu­jąc od­gro­dzić się od kosz­ma­rów wy­pły­wa­ją­cych z naj­głęb­szych wód ich nie­świa­do­mo­ści.

Nie li­czy­łem na to, że Gun­ter wy­po­wie choć­by słowo, i rze­czy­wi­ście – mil­czał. Nie mo­głem sku­pić się na cze­ka­ją­cym nas za­da­niu, byłem zły i za­nie­po­ko­jo­ny.

Kiedy do­tar­li­śmy na miej­sce, zwró­ci­łem uwagę na to, że Stary po­ru­sza się nie­na­tu­ral­nie, sztyw­no, jakby był nie­wpraw­nym ak­to­rem od­gry­wa­ją­cym rolę w przed­sta­wie­niu. Nie wy­cią­gnął szty­le­tu i już mia­łem go upo­mnieć, by to zro­bił, gdy uświa­do­mi­łem sobie, że przed wy­mar­szem nie kazał mi spraw­dzić ekwi­pun­ku.

– Pa­mię­taj o jed­nym, młody. Bez wzglę­du na to, jaką de­cy­zję po­dej­miesz, uniesz­czę­śli­wisz i ją, i sie­bie.

Nim sens tych słów zdo­łał do mnie do­trzeć, Gun­ter wy­rwał mi z dłoni po­chod­nię i ci­snął ją w czar­ną gar­dziel tu­ne­lu. Znik­nę­ła w mroku.

– Co ty wy­pra­wiasz? – wrza­sną­łem, szar­piąc go za poły płasz­cza.

– Za­mknij się i po­słu­chaj – szep­nął. Nawet na mnie nie spoj­rzał, wbił nie­wi­dzą­ce spoj­rze­nie gdzieś w dal. – Do­cze­ka­łem się. W końcu. Po tych wszyst­kich la­tach zgo­dzi­ła się przy­jąć ode mnie bilet. Moja córka. Je­dy­ne dziec­ko. Wiele wy­cier­pia­ła. Mu­sisz za­wró­cić…

– O czym ty bre­dzisz?!

– Uru­chom da­le­ko­pis i po­in­for­muj, kogo trze­ba, że…

Zdzie­li­łem go w twarz. Nie zro­bi­ło to na nim wra­że­nia. Zwró­cił się w stro­nę tu­ne­lu.

– Na moc świę­te­go ognia, przy­zy­wam cię, be­stio spra­wie­dli­wa, byś siłą, z któ­rejś po­czę­ta, za­dość­uczy­ni­ła…

 Mia­łem ocho­tę przy­ło­żyć mu po raz drugi. Tę mo­dli­twę, a ra­czej głu­pią ry­mo­wan­kę, uło­ży­li człon­ko­wie pew­nej cu­dacz­nej sekty. Ist­nie­li wa­ria­ci prze­ko­na­ni o tym, że jeśli za­spo­koi się jaź­nia­ka ofia­rą, to osoba, z nie­świa­do­mo­ści któ­rej zo­stał on zro­dzo­ny, na pewno wy­zdro­wie­je.

Z ciem­no­ści wy­sko­czy­ła gi­gan­tycz­na dłoń. W ślad za nią uka­za­ła się twarz, się­ga­ją­ca aż do stro­pu. Było to po­kry­te bli­zna­mi i świe­ży­mi ra­na­mi, czę­ścio­wo odar­te ze skóry, ob­li­cze Gun­te­ra.

Stary za­czął iść w stro­nę jaź­nia­ka. Rzu­ci­łem się na niego i zdo­ła­łem wy­szar­pać mu po­chod­nię.

– Nie! – krzyk­nął.

Be­stia była szyb­sza, niż są­dzi­łem; nie zdo­ła­łem uchy­lić się przed cio­sem. Ude­rze­nie łapą zwa­li­ło mnie z nóg, ale na­tych­miast się pod­nio­słem. Wciąż trzy­ma­łem po­chod­nię, w bi­tew­nym szale nie czu­łem bólu. Bły­ska­wicz­nie do­pa­dłem do wiel­kie­go łba i ude­rzy­łem. Po­twór zawył. Uj­rza­łem po­ła­ma­ne zęby, któ­ry­mi z ła­two­ścią mógł­by mi od­gryźć głowę.

 – Nie zrobi ci krzyw­dy! – usły­sza­łem za sobą Sta­re­go. – Chce tylko mnie!

Nie wiem, czy te słowa mnie roz­pro­szy­ły, czy jaź­niak był po pro­stu zbyt szyb­ki, ale po raz ko­lej­ny nie zdo­ła­łem się uchy­lić. Tym razem wiel­ka łapa za­ci­snę­ła się na moim ciele, a ból, ogar­nia­ją­cy mnie od pasa po pierś, spra­wił, że po­chod­nia wy­pa­dła mi z ręki. Be­stia przy­cią­gnę­ła mnie do swej gro­te­sko­wej mordy, którą le­d­wie zdo­ła­łem po­pa­rzyć; rana za­da­na ogniem gi­nę­ła po­śród in­nych blizn i ska­le­czeń.

W ob­li­czu końca, za­mkną­łem oczy.

 

***

 

Wlo­kłem się do chaty noga za nogą. Bodaj po raz drugi, może po raz trze­ci, z uwagą przy­glą­da­łem się gwiaz­dom wi­szą­cym nad tą kra­iną. Nie wiem, czy gdzie­kol­wiek in­dziej nocne niebo wy­glą­da­ło tak pięk­nie i czy­sto; szu­ka­łem kon­ste­la­cji, o któ­rych uczy­łem się w szko­le. Na próż­no.

Zło­ży­łem po­chod­nię u stóp ga­sną­ce­go drze­wa i uda­łem się do po­ko­ju Sta­re­go. Był za­gra­co­ny jak zwy­kle. Usia­dłem przy da­le­ko­pi­sie i dobrą chwi­lę przy­po­mi­na­łem sobie za­sa­dy jego dzia­ła­nia. Nie gło­wi­łem się zbyt długo nad tre­ścią ko­mu­ni­ka­tu, który chcia­łem nadać. Przy­stą­pi­łem do żmud­nej pro­ce­du­ry two­rze­nia wia­do­mo­ści.

 

Pisze młod­szy łowca.

Do­szło do wy­pad­ku pod­czas po­lo­wa­nia.

Po­cią­giem miała rze­ko­mo po­dró­żo­wać córka łowcy Gun­te­ra T.

Jaź­niak nie zro­bił mi krzyw­dy, choć z ła­two­ścią mógł mnie zabić.

Gun­ter nie pod­jął z nim walki. Dał się chwy­cić i wcią­gnąć do tu­ne­lu.

Nie sądzę, by prze­żył.

Z pew­no­ścią nie wie­rzy­cie w mój ko­mu­ni­kat.

Sam w niego nie wie­rzę.

 

W szu­fla­dzie zna­la­złem czy­stą kart­kę pa­pie­ru, a z wa­la­ją­cych się po bla­cie szpar­ga­łów wy­grze­ba­łem pióro.

Bez wzglę­du na to, jaką de­cy­zję po­dej­miesz, uniesz­czę­śli­wisz i ją, i sie­bie.

Tak.

Wie­dzia­łem już, co robić.

Ale naj­pierw, po raz pierw­szy od wielu, wielu lat, zmó­wi­łem krót­ką mo­dli­twę:

Choć nikt ani nic mnie nie sły­szy, pro­szę, by ten stary zrzę­da tra­fił tam, gdzie trze­ba. 

Potem już po­szło.

Droga Klaro, wy­bacz mi dłu­gie mil­cze­nie…